Сяльчане распрацавалі бізнэс-план, каб захаваць сваё сельгаспрадпрыемства, але з усіх даступных опцый па новаму дырэктару – толькі намеснік па ідэалогіі альбо кот у мяшку.
Актавая зала Дома культуры ў Копцеўцы Горацкага раёна забітая пад завязку. Практычна ўсе прысутныя – жыхары аграгарадка і адначасова супрацоўнікі ААТ “Копцеўская Ніва”. Яны прыйшлі на сустрэчу з начальнікамі з Горак – старшынямі райвыканкама, сельвыканкама, раённага савета дэпутатаў. Галоўная прычына хвалявання публікі ў зале – стратну. “Копцеўскую Ніву” запланавалі расфарміраваць, далучыўшы да іншага, больш паспяховага прадпрыемства.
Каб супрацьстаяць гэтаму працэсу, работнікі аграпрадпрыемства на чале з галоўным бухгалтарам распрацавалі і прэзентавалі на сустрэчы свой бізнэс-план, піша “Горацкі веснік”.
План, гэта добра – адзначыў старшыня райвыканкама Мікалай Арлёнак, але вось пытанне – хто яго будзе рэалізоўваць? “Ёсць спецыялісты, якія знаходзяцца ў рэзерве кадраў, і ёсць намеснік дырэктара па ідэалагічнай рабоце. Пытанне трэба вырашыць у бліжэйшы час.” – патлумачыў панурую рэальнасць Мікалай Арлёнак і напрыканцы наогул сарваўся на нервовы выпад:
– Встрепенитесь и начинайте все работать! Посмотрим, какая будет отдача, Нужно, чтобы у вас был результат. Время покажет правильность решения.
На бягучы момант, такім чынам, было вырашана пакінуць прадпрыемства ў ранейшым стане. А там паглядзім.
Фота: Горацкі веснік
Беларускі палітычны дзеяч, член Рады Беларускай Народнай Рэспублікі.
Член кіраўніцтва Беларускай сацыялістычнай грамады, Вялікай беларускай рады і Цэнтральнай беларускай вайсковай рады, намеснік старшыні Беларускага нацыянальнага камітэта.
Адзін з ініцыятараў абвяшчэння Беларускай Народнай Рэспублікі, член Рады БНР.
З восені 1920 года ў Варшаве ўзначальваў Беларускі палітычны камітэт. Падтрымліваў ваенныя дзеянні С. Булак-Балаховіча супраць бальшавікоў.
У 1920-я гады займаўся адвакацкай практыкай у Навагрудку, дзе быў віцэ-старшынём управы Таварыства беларускай школы. Далейшы лёс невядомы.
Савецкі пісьменнік, паэт, празаік і журналіст. Герой Сацыялістычнай Працы. Лаўрэат Ленінскай і шасці Дзяржаўных прэмій.
Удзельнік баёў на Халхін-Голе. У гады Вялікай Айчыннай вайны карэспандэнтам “Чырвонай Зоркі” неаднаразова выязджаў на фронт.
Аўтар паэм, вершаў “Чакай мяне”, “Ты памятаеш, Алёша, дарогі Смаленшчыны”, трылогіі “Жывыя і мёртвыя”.
Быў у Магілёве і на Буйніцкім полі 12-13 ліпеня 1941 года ў размяшчэнні 388 палка С. Куцепава. Пра гераізм абаронцаў Магілёва апублікаваў артыкул “Гарачы дзень”, напісаў у рамане “Жывыя і мёртвыя”.
Памёр 28 жніўня 1979 года. Яго імем названа вуліца ў Магілёве, прах развеяны на Буйніцкім полі 8 верасня 1979 года.
На адкрыцці мемарыяльнага знака на Буйніцкім полі ў гонар Сіманава 25 лістапада 1980 года прысутнічала дэлегацыя беларускіх пісьменнікаў: Васіль Быкаў, Ніл Гілевіч, Аляксей Пысін. Камень-валун (15 тон), на якім высечана прозвішча-аўтограф пісьменніка быў выбраны роднымі Сіманава на тэрыторыі музея валуноў у Мінску. На ім устаноўлена мемарыяльная дошка са словамі: «… Усё жыццё ён памятаў гэтае поле бою 1941 г. і завяшчаў развеяць тут свой прах».
1918 год. Бабруйск пакінулі нямецкія войскі пасля паражэння Германіі ў І Сусветнай вайне.
У горад увайшлі чырвонаармейцы 153-га палка 17-й стралковай дывізіі. На станцыі Бярэзіна быў арганізаваны кароткі мітынг, на якім выступіў камандзір палка Розе і ваенкам Малаковіч.
1920 год. У магілёўскім гарадскім тэатры (зараз – драматычны) адбылося ўшанаванне Ф. Энгельса.
У азнаменаванне яго юбілею пастанавілі перайменаваць магілёўскі гарадскі тэатр у Тэатр імя Ф. Энгельса.
Першае літаратурнае аб’яднанне Беларусі ў 1923-1928 гадах.
Узнікла як гурток маладых паэтаў пры часопісе «Маладняк».
Мела філіі ў Маскве, Віцебску, Магілёве, Мінску, Бабруйску, Барысаве, Гомелі, Клімавічах («Калінінская філія»), Оршы, Полацку, Слуцку, Смаленску, Ленінградзе, Празе, Рызе і шматлікія студыі і гурткі ў многіх гарадах і мястэчках. Аб’яднанне мела нацыянальныя секцыі рускіх, польскіх, яўрэйскіх, літоўскіх пісьменнікаў.
У розныя гады арганізацыю ўзначальвалі М. Чарот, А. Вольны, У. Дубоўка, П. Галавач. Выдаваўся часопіс «Маладняк». Многія філіялы мелі ўласныя часопісы, альманахі. З мая 1925 года аб’яднанне выдавала на свае сродкі бібліятэчку твораў сваіх сяброў (выйшла каля 60 кніг).
У 1928 годзе аб’яднанне было рэарганізавана ў Беларускую асацыяцыю пралетарскіх пісьменнікаў (1928-1932).
1943 год. У Тэгеране адкрылася канферэнцыя кіраўнікоў трох саюзных дзяржаў антыгітлераўскай кааліцыі.
На першай канферэнцыі “Вялікай Тройкі” (28 лістапада – 1 снежня) за час Другой сусветнай вайны сабраліся кіраўнікі СССР Іосіф Сталін, ЗША Франклін Рузвельт, прэм’ер-міністр Вялікабрытаніі Ўінстан Чэрчыль.
На канферэнцыі быў вырашаны шэраг пытанняў вайны і міру: тэрмін адкрыцця саюзнікамі другога фронта ў Францыі (травень 1944), прадастаўлення незалежнасці Ірану, рашэнне польскага пытання, пачатку вайны СССР з Японіяй пасля разгрому нацысцкай Германіі, перадачы Кёнігсберга СССР. Была зроблена заяўка, што пасляваенны свет будзе кіравацца чатырма дзяржавамі – СССР, ЗША, Вялікабрытаніяй, Францыяй, якія будуць дзейнічаюць пад эгідай новай міжнароднай арганізацыі.
28 лістапада 1943 год. Тэгеран. Злева направа: І. Сталін, Ф. Дз. Рузвельт, У. Чэрчыль
1943 год. Аператыўная зводка Саўінфармбюро.
Паміж рэкамі Сож і Дняпро, на паўночным захадзе ад Гомеля, Чырвоная Армія, працягваючы развіваць паспяховае наступленне, авалодала раённым цэнтрам горадам Буда Кашалёва, заняла больш за 150 іншых населеных пунктаў: Жабін, Скартынь, Яцкаўшчына, Глыбочыца, Мацевічы, Ліпінічы, Шарыбаўка, Кашалёў, Патапаўка, Маразовічы, Жытанеж, Нядойка, Старая Буда, Чабатовічы, Хоўхла, Чорнае, чыгуначныя станцыі Буда Кашалёўская, Шарыбаўка.
У раёне ніжняй плыні ракі Бярэзіна занялі 24 населеныя пункты, сярод іх Жырхоўка, Нова-Маркавічы, Зломнае, Шацілкі, Ліпнікі, Гомза, Чарнін, Гароховішчы, Пружынішча, В’юнішча.
У раёне ніжняй плыні ракі Прыпяць войскі занялі населеныя пункты Чарноўшчына, Слабодка, Новы і Стары Ломыш, Грыдні, Вербавічы, Рудня Смалягоўская.
Беларускі ваенны лётчык першага класа, падпалкоўнік, першы Герой Беларусі.
Загінуў 23 мая 1996 года пры выкананні вучэбна-трэніровачнага палёту, спрабуючы адвесці самалёт, які страціў кіраванне і падаў, ад населенага пункта.
Лётчык атрымаў загад катапульціравацца, але ў гэты час самалёт знаходзіўся над вёскамі Арабаўшчына і Вялікае Гацішча, і Карват да апошняга спрабаваў адвесці самалёт у 24 тоны і з 4 тонамі паліва ўбок.
У гонар героя ў Брэсце і Мінску названы вуліцы і школы, у Баранавічах – сквер, у Брэсце ўсталяваны памятная дошка і помнік, у Баранавічах на базе 61-й авіябазы адчынены музей Карвата.
2018 год. Будслаўскі фэст уключаны ЮНЕСКА ў спіс нематэрыяльнай культурнай спадчыны чалавецтва.
Штогадовая ўрачыстасць у гонар ушанавання абраза Маці Божай Будслаўскай, які захоўваецца ў касцёле Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі ў в. Будслаў Мядзельскага раёна. Абраз славіцца шматлікімі цудамі, а Будслаў вядомы як месца яўлення вернікам Найсвяцейшай Дзевы Марыі, якое, паводле легенды, адбылося 2 ліпеня 1588 года.
У 1992 годзе адбылося першае афіцыйнае масавае паломніцтва да цудатворнай іконы Маці Божай Будслаўскай, у якім паўдзельнічала 45 груп пілігрымаў.
2 ліпеня 1998 года абраз Маці Божай Будслаўскай быў каранаваны папскімі каронамі.
У 2013 годзе ў Будславе адбылася вялікая юбілейная ўрачыстасць, прысвечаная 400-годдзю здабыцця абраза Маці Божай Будслаўскай.
Будслаўскі фэст адбываецца штогод у першую пятніцу і суботу ліпеня. Будслаў – галоўны аб’ектам паломніцтва католікаў Беларусі. Сюды прыязджаюць вернікі з розных еўрапейскіх краін. Найвялікшай павагай карыстаюцца тыя з іх, хто шлях у Будслаў пераадольвае пешшу.
11 мая 2021 года ў будынку касцёла ўзнік пажар, які знішчыў дах, моцна пашкодзіў скляпенні і іншыя будаўнічыя канструкцыі. У самім касцёле пацярпелі арганы, алтар, жывапіс. 31 снежня ўнутры касцёла прайшла імша на заканчэнне года. У 2022 годзе ў касцёле завяршылі будаўнічыя работы, 29 верасня падпісаны акт аб увядзенні ў эксплуатацыю.
Суд Ленінскага раёна Магілёва назваў экстрэмісцкім TikTok-акаўнт «ЧестнОК-LIVE» спартыўнага журналіста, экс-палітвязня Аляксандра Івуліна.
Гэты рэсурс ужо ўнеслі ў так званы Рэспубліканскі спіс экстрэмісцкіх матэрыялаў.
Аляксандр Івулін – ураджэнец Оршы, вядомы спартыўны журналіст і футбаліст. Ён гуляў за “Крумкачоў”, працаваў у выданні Tribuna.com. 3 чэрвеня 2021 года Аляксандр быў арыштаваны спачатку на 30 сутак па адміністрацыйнай справе, а пазней асуджаны на два гады калоніі па артыкуле 342 Крымінальнага кодэксу (групавыя дзеянні, якія груба парушаюць грамадскі парадак). Пасля выхаду з калоніі Івулін з’ехаў за мяжу і аднавіў працу над уласнымі праектамі.
Яго праект “ЧестнОК” у красавіку гэтага года быў прызнаны “экстрэмісцкім фарміраваннем”.
За апошнія пяць гадоў афіцыйная сярэдняя зарплата ў Беларусі вырасла больш чым у два разы – з каля 1 200 BYN у 2020‑м да 2 652,3 BYN у 2025‑м.Але за гэтымі лічбамі – неаднародная рэальнасць: нехта ўзняўся, а нехта застаўся на тым жа месцы або нават панізіў свае шанцы. Я, магілёвец, бачу і адчуваю – «сярэдні заробак» часта бывае тварам, за якім хаваюцца няроўнасць, абыякавасць і кавалак сацыяльнай неадэкватнасці.
Калі я вечарам праходжуся па магілёўскіх вуліцах, побач з дамамі, дзе святло з вокнаў змешваецца з гукамі тэлевізараў і ціхім шаптаннем ролікаў у мэсенджарах, узнікае адчуванне патаемнай напружанасці. Так, можа, грошы і сталі большымі, але ці стала ад гэтага жыццё лягчэйшым? Ці не аказаліся гэтыя лічбы проста новай абгорткай для тых самых няўпэўненых спадзяванняў?
Афіцыйная статыстыка паказвае, што ў 2025‑м сярэдняя налічаная зарплата складае 2 746,4 BYN.Але аўтаматычны разлік «сярэдняга» значэння, часта, як выглядае: ён можа быць скажоны дзякуючы невялікай частцы людзей з вельмі высокімі заробкамі. Рэальную сітуацыю лепш адлюстроўвае іншы паказчык – медыянная зарплата. Па апошніх дадзеных, медыянны заробак складае каля 2 014 BYN, у той час як сярэдні – 2 652,3 BYN.
Гэта значыць, што палова працуючых атрымлівае менш за 2 014 BYN – і для іх «рост у два разы» можа быць толькі ў справаздачах. А ў жыцці – як было цяжка, так і застаецца.
У цэлым па краіне статыстыка выглядае прыемна – рост зарплат ёсць, некаторыя сектары сапраўды канкуруюць за кадры, павышаючы аплату працы. Але не ўсе атрымалі гэты «прывілеяваны квіток». Вывучаючы рэгіёны, я бачу: у вялікіх гарадах – больш шанцаў, больш запытаў, больш перспектыў. А ў рэгіёнах, як Магілёў – дзе структуры працы стабільныя, але не заўсёды дастаткова плацяць – рэдка можна сустрэць звышмяжовыя заробкі.
Калі я гавару з знаёмымі – будаўнікамі, настаўнікамі, працаўнікамі сферы аховы здароўя – яны часта ўсміхаюцца пасля слоў «зарплата вырасла»: «Так, сумы на карцінках – вялікія. Але на рукі – усё тое ж, або нават менш». Бо інфляцыя, рост коштаў, падаткі, валютны курс – усё гэта так ці інакш адбіваецца. І нармальная ежа, аплата камунальных, абслугоўванне – на гэта ўсё часцей патрабуецца ўсё больш.
Для дзяржавы гэта выглядае як поспех: «Мы паднялі сярэдні заробак». Але для тых, хто не ўваходзіць у лік найбольш забяспечаных, гэта хутчэй новае ўпакоўванне старых праблем. І калі эканоміка дэманструе рост толькі на графіках, не зачапіўшы паўсядзённае жыццё людзей, то такі рост становіцца не рухавіком змен, а проста добрай вітрынай.
Я – магілёвец. І бачу ўсё выразна: адны здолелі адаптавацца да новых умоў, выкарысталі магчымасці і глядзяць у будучыню з пэўным аптымізмам. А другія – як стаялі на месцы, так і засталіся, з тымі ж нагрузкамі, тымі ж зарплатамі і тымі ж жыццёвымі цяжкасцямі. І паміж гэтымі двума светамі – прорва сацыяльнай няроўнасці, якую не схаваць нават самымі прывабнымі лічбамі.
Так, паказчыкаў сум прыгожы – гэта факт. Але для нас, простых жыхароў, важна, каб гэты рост адчуваўся ў сапраўднасці: каб зарплата не была птушачкай у табліцы, а стала надзейным штуршком у жыццё, годнае для чалавека, а не для графікаў.
Магчыма, варта адысці ад звыклага гіпнатызму «сярэдніх» паказчыкаў – тых самых агульных лічбаў і дыяграм, якія нічога не кажуць пра рэальнае жыццё. Куды важней паглядзець на канкрэтнага чалавека, на яго сям’ю, на тое, як ён жывё, працуе і выжывае. Бо менавіта там, у штодзённасці, і праяўляецца праўдзівая карціна дабрабыту – або яго адсутнасці.
Валанцёрка з групы “Рабі дабро Шклоў” прыйшла на прыём да главы МУС Івана Кубракова папрасіць аб працягу тэрміну пакарання за дрэннае абыходжанне з хатнімі жывёламі.
26 лістапада міліцэйскі міністр парводзіў асабісты прыём грамадзян у Шклоўскім райвыканкаме. Да яго і прайшла мясцовая валанцёрка. Як піша тэлеграм-канал МУС, спачатку наведвальніца падзякавала міністру за тое, што адзін з мясцовых участковых добра правёў разбіральніцтва па выпадку жорсткага абыходжання нейкай жанчыны са сваім гадаванцам. Затым яна перайшла, пэўна, да галоўнага ў сваім візіце.
Зоаабаронца папрасіла, каб МУС выступіла з заканадаўчай ініцыятывай па павелічэнні тэрміну магчымасці адміністрацыйнага спагнання за жорсткае абыходжанне з хатнімі жывёламі. У цяперашні час гэтую меру можна выкарыстоўваць не пазней за два месяцы з дня здзяйснення правапарушэння.
Ды і ўвогуле валанцёрка прапанавала актывізаваць узаемадзеянне органаў унутраных спраў з зоаабаронцамі.
Што на ўсё гэта адказаў высокапастаўлены міліцэйскі чын, МУС не паведамляе.
У гонар пачатку Слуцкага паўстання 1920 года (27 лістапада – 28 снежня). Лозунг паўстання: “Ні польскіх паноў, ні маскоўскіх камуністаў”. Першае самастойнае вайсковае выступленне беларусаў за сваю нацыянальную незалежнасць.
Удзельнічалі жыхары Слуцкага і часткова Бабруйскага паветаў. Армія паўстанцаў дасягнула 4 тыс. чалавек і змагалася за незалежнасць БНР. Нягледзячы на гераізм паўстанцаў, перавага была на баку рэгулярнай арміі бальшавікоў. Надзеі на дапамогу Польшчы і на тое, што іх падтрымаюць у іншых месцах Беларусі, не спраўдзіліся, не адбылося і аб’яднання слуцкіх паўстанцаў з арміяй Булак-Балаховіча. У канцы снежня атрады паўстанцаў перайшлі праз раку Лань, дзе іх сустрэлі і інтэрнавалі польскія жаўнеры.
Юстыніян і Піліп (народны каляндар).
Пярэдадзень Піліпаўскага посту, які доўжыцца да 6 студзеня 2023 года.
Канец вясельным тыдням, надыходзіць Кудзеліца – першы тыдзень прадзення ў Піліпаў пост.
Калі шэрань на Піліпа ўсе дрэвы ўпрыгожыць – будзе багаты ўраджай аўса.
Крумкач каркае да адлігі.
Воблачна або снежна – да дрэннага мая.
1705 год. Паводле загаду Пятра I створана марская пяхота.
Першы “рускі” “полк марскіх салдат” графа Ф. Галавіна быў ўтвораны ў беларускай Гародне ў складзе 1200 чалавек. Полк прызначаўся для службы ў абардажна-дэсантных камандах на баявых караблях ветразнага флота. Камплектаванне палка ажыццяўлялася не рэкрутамі, а падрыхтаваным асабовым складам вайсковых частак, што было выклікана падвышанымі патрабаваннямі да баявой падрыхтоўкі марской пяхоты і больш складанымі баявымі задачамі, якія ўскладаюцца на яе ў параўнанні з вайсковымі часткамі.
Рускія крыніцы звычайна замоўчваюць факт месца фарміравання палка ў Гародне.
1815 год. Рускі цар Аляксандр I падараваў Канстытуцыю Царству Польскаму.
Царства, або Польскае Каралеўства, альбо Кангрэсавая Польшча ці «Кангрэсоўка», была ўтворана 20 чэрвеня 1815 года ў выніку Венскага кангрэсу, які аформіў новую палітычную карту Еўропы пасля напалеонаўскіх войнаў. Аляксандр І хацеў далучыць да сваёй імперыі амаль усе землі сучаснай Польшчы (Вялікага герцагства Варшаўскага), але гэтаму супрацьстаялі Аўстрыя і Францыя, якія не жадалі ўзмацнення Расіі.
Тэрыторыя польскай «квазідзяржавы» складала 128 тыс. км² з насельніцтвам 3,2 мільёны чалавек.
Дзеля таго, каб прывабіць сваіх новых падданых і задаволіць чаканні палякаў, якія спадзяваліся на атрыманьне дзяржаўнай аўтаноміі і дзеля гэтага змагаліся на баку Напалеона, Аляксандр І пайшоў на палітычныя саступкі, надаўшы Польскаму Каралеўству пашыраныя дзяржаўныя магчымасці. Польскае Каралеўства захавала свае грошы, войска, атрымала канстытуцыю.
На дзеянні Аляксандра І вялікі ўплыў аказваў Адам Чартарыйскі, які таксама ўдзельнічаў у распрацоўцы польскай канстытуцыі.
Паводле канстытуцыйнага ўкладу польская дзяржава навекі далучалася да Расейскай імпэрыі, вярхоўная заканадаўчая і выканаўчая ўлада знаходзілася ў руках расійскага цара. Жыхары Польшчы атрымалі выбарчыя правы. Гарантавалася асабістая свабода і недатыкальнасць. Канстытуцыйная аўтаномія Каралеўства Польскага праіснавала да Лістападаўскага паўстання 1830 года, пасля падаўлення якога, дзяржаўная аўтаномія была фактычна ліквідавана. Тым ня менш, Каралеўства Польскае як дзяржаўная форма праіснавала да 1917 году.
1874 год. У беларускім Моталі нарадзіўся Хаім Вейцман.
Навуковец-хімік, першы прэзідэнт Ізраіля (1948). Адзін з лідараў сіянісцкага руху.
Скончыў Пінскае рэальнае вучылішча (1892).
У 1920-1931 і 1935-1946 гадах узначальваў сусветную Сіянісцкую арганізацыю.
У 1940-х гадах пераехаў у Палесціну, дзе ўзначаліў яўрэйскі нацыянальны рух. Заснавальнік Яўрэйскага ўніверсітэта ў Іерусаліме, навукова-даследчага інстытута па тэарэтычных і прыкладных прыродазнаўчых навуках у Рэхаваце.
Уладальнік каля 100 патэнтаў у галіне прамысловага прымянення шэрагу хімічных працэсаў.
Аўтар аўтабіяграфіі «Выпрабаванні і памылкі».
Яго пляменнік Эзер Вейцман, у 1993 годзе таксама абраны прэзідэнтам Ізраіля.
Памёр 9 лістапада 1952 года.
1921 год. У вёсцы Ульяновічы (цяпер Сенненскі раён Віцебскай вобласці) нарадзіўся Сяргей Анісімавіч Каваленка, Герой Савецкага Саюза.
У 1932 г. ён разам з сям’ёй пераехаў у Магілёў, вучыўся ў мясцовай школе, працаваў у лакаматыўным дэпо. Быў партызанам, з 1944 года – ў Чырвонай арміі. Загінуў у 1945 годзе, закрыўшы сваім целам амбразуру ДОТа. У Магілёве ў яго гонар названая вуліца і ўсталяваная мемарыяльная дошка.
1933 год. Дзень нараджэння Магілёўскага абласнога радыё.
У гэты дзень Пастановай Рады Народных Камісараў СССР быў утвораны камітэт па радыёвяшчанні і радыёфікацыі пры Магілёўскім райвыканкаме.
1947 год. У Бабруйску нарадзіўся Эдуард Белагураў.
Беларускі мастак. Стварыў шэраг манументальных роспісаў, у тым ліку будынкаў бабруйскіх СШ № 1, вучылішчаў № 226, медыцынскага, механіка-техналагічнага тэхнікума, будынкаў у Рагачове.
Працаваў у станковым жывапісе ў жанрах тэматычнай карціны і партрэта.
Аўтар партрэтаў мастакоў М. Ісаёнка, У. Тоўсціка, К. Паплаўскай і іншых, аўтапартрэтаў: ад кубічных да рэалістычных, глыбока псіхалагічных работ, нацюрмортаў, пейзажаў, сюжэтных карцін.
Яго творы зберагаюцца ў дзяржаўных музеях і прыватных зборах Беларусі, Расіі і іншых краін.
Памёр 17 мая 1998 года.
1986 год. Быў адкрыты для наведвальнікаў Чэрыкаўскі гісторыка-краязнаўчы музей.
Музей – адна з ключавых устаноў культуры Чэрыкаўскага раёна. У ім некалькі экспазіцыйных залаў, прысвечаных прыродзе, даўняй гісторыі, вайне і сучаснасці рэгіёна.
1996 год. Спынена дзейнасць Вярхоўнага Савета Рэспублікі Беларусь па выніках праведзенага рэферэндуму.
Вярхоўны Савет – найвышэйшы пастаянна дзеючы прадстаўнічы і заканадаўчы орган дзяржаўнай улады ў Рэспубліцы Беларусь у 1991 – 1996 гадах. Валодаў вяршэнствам і паўнатой заканадаўчай улады і ажыццяўляў яе ад імя народа ў межах і формах, вызначаных Канстытуцыяй і законамі краінамі.
За гады існавання яго Старшынямі былі С. Шушкевіч (1991-1994), В. Кузняцоў (в.а, 26.01.-28.01.1994), Мечыслаў Грыб (1994-1996), Сямен Шарэцкі (10.01.-27.11.1996). Складаўся з адной палаты (260 дэпутатаў). Дэпутаты выбіраліся грамадзянамі краіны на аснове ўсеагульнага выбарчага права тэрмінам на 5 гадоў.
Штогод праводзіліся веснавая і асенняя сесіі, пры неабходнасці – спецыяльныя і нечарговыя пасяджэнні. Да кампетэнцыі Вярхоўнага Савета належала прыняцце Канстытуцыі і ўнясенне ў яе змяненняў і дапаўненняў, прыняцце законаў і пастаноў, кантроль за іх выкананнем, назначэнне чарговых выбараў прэзідэнта краіны, правядзенне рэспубліканскіх рэферэндумаў, вызначэнне асноўных кірункаў унутранай і міжнароднай палітыкі, іншыя пытанні.
Функцыі былога вышэйшага прадстаўнічага органа адышлі да Нацыянальнага сходу і прэзідэнта Беларусі.
Беларускія бізнэс-саюзы б’юць трывогу: дзяржаўнае рэгуляванне цэнаў вядзе да страт і заганяе кампаніі ў мінус. Паводле афіцыйнай статыстыкі, колькасць устратных прадпрыемстваў расце, асабліва ў Мінску. Улады, працягваючы «сацыяльна арыентаваную палітыку», настойваюць на фіксаваных коштах на «значныя тавары», але ці не становіцца гэта пасткай для самога рынку – і для нас, яго спажыўцоў?
Кожны раз, калі я заходжу ў сваю раённую краму ў Магілёве, у паветры адчуваецца нешта больш складанае за водар свежай выпечкі. Можа, гэта лёгкая напружанасць, з якой прадавачка выбірае словы, калі кліент пытаецца, чаму няма звыклага сметанковага масла. А можа, гэта самы просты эканамічны закон, які спрабуюць не заўважаць: калі нельга зарабляць, доўга працаваць не выйдзе.
Апошнія месяцы ў нас усё часцей гучаць словы «фіксаваныя надбаўкі», «спісы сацыяльна значных тавараў» і «дзяржаўнае рэгуляванне цэнаў». Для знешняга назіральніка гэта выглядае як клопат пра грамадзяніна: маўляў, цэны не растуць – значыць, улада працуе. Але пад гэтым знешнім спакоем – рост колькасці стратных кампаній, скарачэнне асартыменту і пазіцыі, у якіх цяжка знайсці гаспадарчую логіку.
Паводле звестак Белстату, каля 15 % арганізацый у краіне працуюць у мінус. У Мінску – амаль кожная пятая. Пры гэтым бізнес-саюзы адкрыта заяўляюць: «Мы не супраць рэгулявання. Але, калі дазволеная надбаўка не пакрывае нават сабекошт, працаваць без страт немагчыма». Адсюль і вынік: пастаўшчыкі губляюць матывацыю, дробны бізнес знікае, людзі сутыкаюцца з меншым выбарам і горшай якасцю.
Прыбытковасць – не раскоша. Гэта тое, што дазваляе прадпрыемству плаціць заробкі, інвеставаць у развіццё, падтрымліваць якасць і стабільнасць. Калі ж замест гэтага яму застаецца толькі выконваць загад «не павышаць цэны» – без аглядкі на выдаткі – гэта ўжо не рынак, а сцэна з эканамічнага эксперыменту. І вынікі гэтага эксперыменту, як паказвае гісторыя, звычайна маласуцяшальныя.
Зразумела, ніхто не хоча бачыць раптоўны рост цэнаў. Але калі палітыка цэнавага стрымлівання вядзе да таго, што тавар знікае з паліц, а бізнес закрываецца – гэта ўжо не клопат, а падманлівы камфорт. У кароткатэрміновай перспектыве – стабільнасць. У доўгатэрміновай – дэфіцыт і стагнацыя.
Я не эканаміст, але як жыхар Магілёва разумею: калі мы хочам, каб прадпрыемствы працавалі, каб выбар у крамах не зводзіўся да аднаго-двух найменняў, а якасць не была ахвярай «сацыяльнай палітыкі», трэба дазволіць бізнесу дыхаць. Не цалкам адмовіцца ад рэгулявання, але рабіць яго празрыстым, прадказальным і разважлівым.
Пакуль жа ў крамах працягваюць сціпла знікаць звыклыя тавары, а ўладальнікі дробных магазінаў змагаюцца за выжыванне ў абставінах, дзе правілы гульні мяняюцца імгненна і без папярэджання, а ў паветры застаецца пытанне: каго на самай справе абараняюць гэтыя пастановы?
Можа, мы павінны прызнаць, што надзвычайны кантроль – гэта не знак сілы, а страху. Страху перад рынкам, перад канкурэнцыяй, перад уласным грамадзянінам, які сам здольны вырашаць, што купляць, у каго і па якой цане.
І вось калі я зноў заходжу ў сваю краму, між паліцамі віруе не толькі пах хлеба, але і думка: ці не прыйшоў час дазволіць эканоміцы быць эканомікай, а чалавеку – выбіраць?
Павялічыць колькасць палос руху, паставіць сетку ад звяроў і пабудаваць яшчэ адну развязку збіраюцца на дарозе ад Бабруйска да аўтатрасы М5 Мінск-Гомель. Праўда, не раней 2030 года.
Дарога ад М5 да Бабруйска працягласцю каля васьмі кіламетраў пачынаецца ад развязкі з аўтамагістраллю каля вёскі Баяры і вядзе да гарадскога раёна Яловікі. Пра яе абнаўленне гаварылі яшчэ ў 2010 годзе, аднак да справы не дайшло. За гэты час сама М5 ужо атрымала статус дарогі першай катэгорыі: там пашырылі колькасць палос, усталявалі падзел трафіку бар’ерамі, а таксама сетку ад дзікіх жывёл. Пра гэта піша komkur.info.
Аднак, пад’езд да аўтатрасы з Бабруйска застаўся звычайнай двухпалоснай шашой, якая ўсё цяжэй спраўляецца з ростам транспартнага патоку. Найбольшую нагрузку ствараюць машыны са сталічнага кірунку, транспарт з дачных масіваў на паўночным захадзе раёна, а таксама паток з Асіповічаў. Акрамя таго, дарога з’яўляецца выхадам на трасу Р67 у бок Беразіна і Барысава.
Паводле начальніка тэхнічнага аддзела РУП «Магілеўаўтадар» Аляксандра Даманкова, праектаванне павінна пачацца ў 2028 годзе. Аднак, асноўныя параметры будучай рэканструкцыі ўжо апісаныя. Гэта: – пашырэнне дарогі мінімум да чатырох палос , па дзве ў кожны бок; – стварэнне раздзяляльнай паласы з ахоўнай агароджай; – новая развязка з дарогай Р67 у Сычкаве. Таксама павінны перабудаваць чыгуначны пуцеправод у Калініна, бо яго даўжыні недастаткова для пашыранай аўтадарогі, і ўсталяваць уздоўж яе сетку ад дзікіх жывёл.
Пакуль застаецца адкрытым пытанне аб хуткасным рэжыме. Паводле Даманкова, не факт, што дазволеная хуткасць вырасце пасля рэканструкцыі. «У Беларусі ёсць нямала дарог першай катэгорыі з абмежаваннем 90 км/г. Канчатковае рашэнне будуць прымаць разам з ДАІ» – адзначыў ён.
Улічваючы тэрміны праектавання, уласна будаўнічыя працы стартуюць не раней за 2030 год.
Тры гады зняволення прысудзілі студэнту з Краснаполля, які, абяцаючы даставіць купленыя ў яго камп’ютэты, адпраўляў заказчыкам прадукты харчавання.
Сваю дзейнасць па размяшчэнні на папулярных інтэрнэт-пляцоўках хлуслівых аб’яў аб продажу камп’ютэрнай тэхнікі і камплектуючых 20-гадовы малады чалавек пачаў размяшчаць у першай палове мінулага года. Тым, хто выказваў зацікаўленнасць у набыцці прапануемых тавараў, ён абяцаў выслаць замоўленае па пошце. І пасылкі сапраўды былі, праўда, не з камп’ютарнай тэхнікай, а з прадуктамі харчавання.
Як падлічыў суд у Краснаполлі, з мая 2024 года па сакавік 2025, часам разам з падзельнікамі, малады чалавек завалодаў грашыма 22 пацярпелых на агульную суму ў 10 407 рублёў. Пры гэтым не ўдалося падмануць яшчэ чатырох кліентаў, якія раскрывалі падман яшчэ на пошце, калі распакоўвалі там пасылкі і пасля ўбачанага адмаўляліся пералічваць грошы махляру.
Падчас судовага працэса падсудны прызнаў віну часткова. Згодна выраку, яму прызначана тры гады зняволення, штраф 4200 рублёў і канфіскацыя яго мабільных тэлефонаў як сродкаў злачынства. На карысць пацярпелых спагнана кампенсацыя маральнай і матэрыяльнай шкоды.
Стала вядома пра продаж на аўкцыёне “Літфонд” у Маскве арыгінальнага малюнка з відам Магілёва 1822 года. Навіной пра гэта падзяліўся вядомы магілёўскі калекцыянер і краязнавец Алег Давід Лісоўскі.
Упершыню гэты акварэльны малюнак стаў вядомы восем гадоў таму, калі ён з’явіўся на адным з амерыканскіх аўкцыёнаў. “Акварэль была ўнікальная сваім ракурсам, які дапамог удакладніць канфігурацыю замкавых умацаванняў.” – адзначае Лісоўскі. На малюнку на пярэднім плане выяўлены спуск з Замкавай гары ў тым месцы, дзе зараз знаходзяцца прыступкі бакавога спуска з парка Горкага да Быхаўскага рынку. Выяўлены на акварэлі вал дэманструе рэальныя памеры і структуру старажытнага магілёўскага замка ў гэтым месцы.
Акварэль невядомага мастака “Від горада Магілёва” была прададзеная 9 кастрычніка 2025 года ў аўкцыённым доме “Літфонд”. Канчатковы кошт пакупкі не паведамляецца на афіцыйным сайце, але крыніцы mogilev.media са спасылкай на афіцыйных прадстаўнікоў аўкцыённага дома адзначаюць, што кошт малюнка аказаўся параўнальна невысокім для падобнай унікальнай выявы – усяго некалькі соцень еўра ў эквіваленце.
