Category: Палітыка і грамадства

У Магілёве дадаткова судзілі палітвязня, у якога ўжо 12 гадоў турмы

Навіна ад

Асуджанаму на 12 гадоў калоніі палітвязню з Берасця, анархісту Аляксею Галаўко дадалі яшчэ паўгода зняволення.

Разляд новай крымінальнай справы ў Магілёве ў дачыненні да Аляксея прайшоў яшчэ 5 верасня 2025 года, але вядома пра яго стала толькі на днях. Палітвязня прызналі вінаватым паводле арт. 411 КК (злоснае непадпарадкаванне законным патрабаванням адміністрацыі калоніі). Па звестках @belarus_abc, Аляксею дадалі яшчэ паўгода зняволення.

Як піша Праваабарончы цэнтр “Вясна”, Аляксей родам з Берасця. Яго затрымалі 5 сакавіка 2021 года па крымінальнай справе, заведзенай на актывістаў анархісцкага руху. Пазней яму прызначылі 12 гадоў калоніі ва ўмовах узмоцненага рэжыму і штраф у памеры 700 базавых велічыняў.

У сярэдзіне сакавіка 2023 года стала вядома, што палітзняволенага этапавалі ў магілёўскую калонію №15. Напрыканцы ліпеня стала вядома, што палітвязень утрымліваецца ў ПКТ.

Фотаздымак: Праваабарончы цэнтр “Вясна”

Экс-палітвязень: у магілёўскай калоніі бачыў, як бензапіла рэзала твар людзям

Навіна ад

Відэааператар і журналіст Вячаслаў Лазараў, які быў рэпрэсаваны ў 2023 годзе, распавёў пра здзекі ў магілёўскай калоніі №15 і жудасныя ўмовы працы зняволеных.

Вячаслава Лазарава затрымалі ў лютым 2023 года. Праз восем месяцаў яго асудзілі да пяці з паловай гадоў пазбаўлення волі, а яго жонку Таццяну Пыцько – да трох гадоў калоніі (пасля апеляцыі жанчыну адпусцілі на волю). Падставай для пераследу стала іх супрацоўніцтва з “Белсатам”. Увесь гэты час іх дачка, якой на той момант быў адзін год, знаходзілася спачатку ў органах апекі, а затым – у бабулі.

Холад, знявагі і здзек

Напрыканцы лістапада 2023 года Вячаслаў Лазараў трапіў у магілёўскую папраўчую калонію №15. Ён прызнаецца, што чакаў хоць нейкай палёгкі пасля СІЗА – магчымасці ўбачыць неба, крыху адчуць паветра. Але рэальнасць аказалася куды страшнейшай.

“Калі мяне прывялі да начальніка калоніі, я пачаў размаўляць на беларускай мове, але мяне выгналі. Так адбывалася пяць разоў запар. Потым начальнік калоніі сказаў: “Ты супрацоўнічаеш з “Белсатам”? – Яны пра мяне кепскія рэчы пісалі. Ты ведаеш, што калі табе на вочы патрапіць вадкасць для апрацоўкі дрэваў – ты застанешся сляпым? Ага, у цябе задраны каўнерык – значыць, 15 сутак”. Так я ўпершыню трапіў у ШІЗА, з якога не вылазіў: за першыя паўгода я правёў там 80 дзён” – распавёў Вячаслаў Праваабарончаму цэнтру “Вясна”.

Ён апісвае ШІЗА як месца, дзе чалавека ламалі маральна і фізічна. Там – лёд на сценах, ложак на ланцугу без матраца, адзін халодны камплект адзення з надпісам «ШІЗА». Спаць можна толькі па паўгадзіны, бо прачынаешся ад холаду.

“Міску з ежай спецыяльна акунулі ў кашу, каб яна з яе сцякала, працягнулі яе ў акенца і смяяліся. І яшчэ казалі, што нешта дадалі туды. Я адразу зразумеў, што гэта здзек і не дакрануўся да ежы. Калі аддаваў назад, яшчэ засунуў туды кубак з гарбатай – каб так паказаць свой пратэст. На здзіўленне, кантралёр паглядзеў і нічога не сказаў” – кажа былы палітвязень.

Паводле Вячаслава, хоць фізічнага гвалту да палітвязняў ён не назіраў, маральны ціск быў паўсюль. Іх спрабавалі прымусіць да прыніжальнай працы, напрыклад, падбіраць недакуркі.

“Калі б я пагадзіўся праз няведанне, мяне б таксама перавялі ў нізкі статус. Але калі я паспрабаваў адмовіцца, мяне тут жа паспрабавалі выкрыць у тым, што я прытрымліваюся зладзейскіх паняццяў, а гэта фармальна забаронена. Тады я тлумачыў, што я не палю, таму для мяне гэта зневажальна, але я не адмаўляюся ад іншай працы. Але акрамя таго, яны могуць даць табе заданне перанесці ў адзіночку цяжкія рэчы – а гэта немагчыма. І калі ты просіш дапамогі, то гэта расцэньваюць як адмову ад працы. Вядома, у абодвух выпадках табе даюць парушэнні і закідваюць у ШІЗА. Я ўжо прыняў, што хутка ў мяне будзе 411-ы артыкул і змірыўся, але потым ціск прайшоў і пра мяне неяк забыліся” – распавёў Вячаслаў.

Умовы працы пагражаюць жыццю

Праца ў калоніі – цяжкая і небяспечная. Хоць афіцыйна працоўны дзень доўжыцца з 8 да 16, зняволеныя часта застаюцца да позняга вечара. Найбольшая частка працуе на дрэваапрацоўцы.

“На прамзоне я бачыў больш здарэнняў, чым за ўсё жыццё. Праз умовы працы выляталі бярвёны, ударалі па руках і нагах. Я бачыў, як адлятала бензапіла і рэзала твар людзям. Станкі настолькі старажытныя, што адна з дэталяў стрэліла ў столь і адрыкашэціла зусім побач з адным палітвязнем – а важыла яна кілаграм 20. Проста цуд, што яна не забіла яго” – адзначае былы палітвязень.

За сваю працу вязні атрымліваюць толькі сімвалічны заробак – каля сямі рублёў. Пры гэтым частку могуць вылічваць у якасці “кампенсацыі шкоды”. Асабліва цынічным, паводле Вячаслава, было тое, што частка вытворчасці працуе на вайсковыя патрэбы.

“Гэта тычылася і дэталяў, і адзення на швейнай вытворчасц. Адмовіцца было немагчыма, галоўная задача там – захаваць здароўе. Бальнічны там, дарэчы, давалі толькі з тэмпературай за 38. Я двойчы ляжаў у лякарні з пнеўманіяй пасля ШІЗА. Часцей людзі ідуць па дапамогу не да медыкаў, а адзін да аднаго: там жа сядзяць розныя людзі – ад дактароў да псіхолагаў. Таму ўсе імкнуліся дапамагаць адзін аднаму і абменьвацца інфармацыяй пра тыя ж памілаванні”.

У верасні 2025 года, праз два з паловай гады зняволення Вячаслаў стаў адным з тых, каго прымусова перамясцілі на тэрыторыю Літвы.

Фотаздымак: Праваабарончы цэнтр “Вясна”

Вязень магілёўскай калоніі: перад смерцю маці дасылала тэлеграму, а яе не перадалі

Навіна ад

Былы палітвязень і экс-міліцыянт Мікалай Казлоў, які адбываў пакаранне ў магілёўскай калоніі №15, распавёў пра катаванні, карцары і расчараванне сярод беларускіх сілавікоў.

З карантыну ў ШЫЗА

У 2021 годзе старшыню Аб’яднанай грамадзянскай партыі Мікалая Казлова ў чарговы затрымалі і асудзілі на два з паловай гады пазбаўлення волі за нібыта ўдзел у “групавых дзеяннях, якія груба парушаюць грамадскі парадак”. Палову з гэтага тэрміну ён правёў у штрафным ізалятары і памяшканні камернага тыпу, нярэдка трымаў галадоўкі і сядзеў у адзіночцы.

Гэта адбывалася ў калоніі №15 пад Магілёвам, піша Радыё Свабода. Паводле Казлова, яго мінулае ў міліцыі стала прычынай асабліва жорсткага стаўлення з боку адміністрацыі. Адразу пасля карантыну яго кінулі ў ШІЗА. Потым заўсёды сачылі, ціснулі, амаль год не дапускалі адваката, кажа былы палітвязень.

Нягледзячы на гэта, звычайныя вязні, паводле яго, ставіліся без варожасці. “Некаторыя “стукалі”, бывала, але гэта звычайная рэч” – кажа ён.

Пра цяжкія ўмовы ізалятара Казлоў неаднаразова гаварыў з кіраўніцтвам калоніі. Ён успамінае, як першы раз трапіў у ШІЗА адразу пасля карантыну:

“Дванаццаць афіцэраў сабраліся ў начальніка калоніі і пачалі мяне выхоўваць. Казалі пра здрадніка і сцяг, згадвалі паліцаяў і фашыстаў – уся гэтая агітацыя. Тады я іх пытаюся: а як быць з расійскім сцягам ды прапаную ім разабрацца, колькі расійскіх войскаў змагаліся пад трыкалорам за фашыстаў. І дыскусія спынілася. Таму потым мяне перасталі паказальна выхоўваць. Збяруцца ўтрох начальнік Лазарэнка з намеснікамі Федарэнкам ды Ігнаценкам і хуценька даюць ШЫЗА» – ўспамінае Казлоў.

Паводле яго, умовы ў ШІЗА і ПКТ былі надзвычай цяжкія. Скаргі на холад не дапамагалі, а ізаляцыя магла доўжыцца месяцамі.

«Ніхто ад добрага жыцця ня робіць суіцыд. У калоніі, калі захочуць, могуць зрабіць умовы невыноснымі. Удавіцца ў ШІЗА цяжка, бо там назіранне праз камеры, але, відаць, магчыма» – кажа ён.

Казлоў прыгадвае выпадак, калі да яго ў адзіночку падсадзілі чалавека з псіхічным захворваннем. “Ён спрабаваў ўдавіцца на цэпах, якімі нары прычапляюцца да сцяны. Ледзь паспеў яго выратаваць. Калі ж камусці ўсё ж удалося, то віна на кантралёрах», – падкрыслівае Мікалай Казлоў.

Мінус 30 кілаграмаў

За час у зняволенні Мікалай Казлоў страціў каля 30 кілаграмаў. “Падсілкавацца немагчыма. Да крамы не даходзіў – як чарга [ісці], дык кідаюць у ШІЗА. У іх ёсць шмат “падлянак”, каб зрабіць умовы нечалавечымі” – расказвае ён.

Першыя паўгода ў ПК-15 былы палітвязень працаваў на ачыстцы дратоў, але атрымліваў капейкі. Ён прыйшоў да высновы, што турэмная сістэма Беларусі абсалютна карумпаваная.

“Гэта абсалютна карумпаваная структура, у якой вязні як нявольнікі. Там, здаецца, раскрадаецца ўсё. Пакуты палітычных – гэта адна справа, а другая – нічым не прыкрытыя рабаванні. Прыкладам, вязні распісваюцца ў атрыманні новай вопраткі, а потым нічога не атрымліваюць. Дык гэта што?” – кажа Казлоў.

Маўчалі аб смерці маці

Мікалай Казлоў перакананы, што супрацоўнікі сілавых структур, якія ўдзельнічалі ў рэпрэсіях, павінны панесці адказнасць.

“Усе мусяць прайсці праз тое, праз што мы прайшлі: арышт, следства, суд, вязніца. Вось супраць мяне дакладна рабілі злачынствы, стваралі катавальныя ўмовы. Дык чаму гэта трэба дараваць? Не. Хай адкажуць паводле закону” – гаворыць былы палітвязень.

Ён адзначае, што міліцыянты ў 2020 годзе былі не аднароднымі. Была падтрымка пратэстоўцаў прыкладна ў 30% міліцыянтаў. Цяпер усё інакш. “У мяне склалася ўражанне нейкага змроку. Здаецца, міліцыянты вельмі расчараваныя. ГУБАЗіК і КДБ, верагодна, інакш сябе адчуваюць, але шараговыя міліцыянты ў роспачы” – мяркуе Мікалай Казлоў.

Асабістае гора стала для яго найцяжэйшым ударам. Пакуль Казлоў быў у калоніі, памерла яго маці, і ён нават не ведаў пра гэта, пакуль яе ўжо не пахавалі.

«Маці дасылала мне тэлеграму, а яе нават не перадалі. Потым сказалі, што маглі б адпусціць, калі б я ведаў раней. Але я даведаўся, калі было позна. Не магу гэтага дараваць» – кажа былы палітвязень, які цяпер знаходзіцца ў Бельгіі.

Фотаздымак: Радыё Свабода

Аляксандр Ярашук: адміністрацыя шклоўскай калоніі ганарыцца сваім садызмам

Навіна ад

Цяжка знайсці больш садысцкае стаўленне да асуджаных, чым ў шклоўскай папраўчай калоніі №17, сведчыць был палітзняволены Аляксандр Ярашук.

Аляксандру Ярашуку зараз 74 гады. Яго асудзілі за грамадскую актыўнасць у 2022 годзе і далі чатыры гады пазбаўлення волі. На момант арышту ён узначальваў Беларускі кангрэс дэмакратычных прафсаюзаў. Частку тэрміну адбываў у шклоўскай калоніі, пра якую ён раней казаў: фабрыка катаванняў.

Як піша Ярашук у Фэйсбуку, яго становішча ў калоніі было настолькі крытычным, што нават мясцовы псіхолаг быў упэўнены: усё скончыцца самагубствам.

Паводле слоў Ярашука, начальнік калоніі палкоўнік Карніенка і яго падначаленыя ганарацца тым, што ў іх самае жорсткае ШІЗА ў краіне. Цяпер цяжка знайсці ў Беларусі больш садысцкае стаўленне да зняволеных, асабліва палітычных. Вязень быў пазбаўлены ўсяго: перадач, пасылак, спатканняў, магчымасці наведваць бібліятэку, царкву, спартыўную пляцоўку.

“Падчас адной з праверак – успамінае Ярашук – у камеру з’явіўся «гаспадар зоны» палкоўнік Карніенка. Я прапанаваў яму падзяліцца вопытам лячэння майго псіхічнага засмучэння катаваннямі… Карніенка куляй выляцеў з камеры”.

Ярашук кажа, што ў такіх месцах можна выжыць толькі дзякуючы максімальнай канцэнтрацыі валявых намаганняў.

У чэрвені гэтага года Міжнародная арганізацыя працы пацвердзіла мандат Аляксандра Ярашука як члена Адміністрацыйнага савета – кіраўнічага органа МАП.

«Я маю намер споўна выкарыстоўваць свой міжнародны статус на карысць роднай Беларусі, працоўных краіны, пазбаўленых элементарных правоў і свабод» – напісаў Ярашук ў Фэйсбуку.

Нагадаем, што 11 верасня Аляксандр Ярашук у складзе паўсотні зняволеных быў дэпартаваны з Беларусі ў Літву.

Скрыншот: YouTube-канал Святланы Ціханоўскай

Былая начальніца медчасці бабруйскай калоніі пайшла на павышэнне

Навіна ад

Былая начальніца медчасці калоніі №2 у Бабруйску Дар’я Ласкаўнёва, якая «найперш афіцэр, а потым ужо медык», узначаліла медчасць у новым СІЗА пад Мінскам.

Пра тое, што Ласкаўнёва займела новую пасаду, выданню “DW Беларусь” паведаміў былы палітвязень Мікола Дзядок. Ён яшчэ да вызвалення знаходзіўся ў гэтым СІЗА ў Калядзічах. 

“Асабіста я не магу на Ласкаўнёву паскардзіцца, за час зняволення я бачыў супрацоўнікаў значна горш. – распавёў ён – Медыцыну ў СІЗА можна апісаць так: сімптаматычную дапамогу акажуць, але сур’ёзна вырашаць твае праблемы не будуць, імкнуцца хутчэй проста ад цябе пазбавіцца”.

Па словах Дзядка, медперсаналу ў СІЗА не хапае, супрацоўнікі “зашываюцца” і не паспяваюць усім дапамагчы.

У верасні стала вядома, што Ласкаўнёву звольнілі з бабруйскай калоніі. 

Раней экс-палітвязень Аляксей Галоўкін, які мае інваліднасць II групы, у інтэрв’ю «Люстэрку» называў Ласкаўнёву «садысткай» і распавёў, што яна адпраўляла хворых зняволеных на працу. Экс-палітвязень, блогер Вадзім Ярмашук лічыў, што па віне Ласкаўнёвай у яго не было своечасова дыягнаставана анкалагічнае захворванне, на яго скаргі на здароўе начальніца медчасці адказвала: «Вы не ў санаторыі, ведалі, куды ідзяце».

Паводле звестак BELPOL, Ласкаўнева – ураджэнка Мурманскай вобласці Расеі, з 2009 года ў яе ёсць грамадзянства Беларусі. У бабруйскай калоніі працавала з 2010 года, ад лекара-тэрапеўта даслужылася да начальніцы медчасці, там жа лекарам працаваў яе муж.

Фотаздымак: “Наша ніва”

Мсціслаўскага дыджэя асудзілі за “экстрэмізм”

Навіна ад

Беларускамоўны дыджэй Анатоль Вольскі з Мсціслава трапіў пад палітычны пераслед – яго асудзілі за нібыта садзейнічанне экстрэмісцкай дзейнасці.

Як піша “Наша ніва”, Вольскаму 35 гадоў. Акрамя арганізацыі розных фестываляў і дыскатэк, узначальваў Мсціслаўскую раённую цэнтралізаваную клубную сістэму.

Жанаты, любіць падарожжы, гісторыю і краязнаўства.

“Анатолий – личность творческая, с детства играл на аккордеоне, с 14 лет до 20 был органистом в костеле в Мстиславле (о юном даровании, кстати, даже книгу написали)”, – пісала пра яго ў кастрычніку 2020 года “Советская Белоруссия”.

“Наша Ніва” мяркуе, што Анатоль Вольскі быў асуджаны сёлета па справе “Беларускага Гаюна”. Верагодна, яму прысудзілі абмежаванне волі з накіраваннем у папраўчую ўстанову адкрытага тыпу ці ўвогуле зняволенне.

Фотаздымак: Mst life – Новости Мстиславля

“Нізкі статус” для палітвязняў – здзекі ў горацкай калоніі

Навіна ад

Былому лідару партыі «Зялёныя» і палітвязню Дзмітрыю Кучуку ў Горацкай калоніі №9 прысвоілі «нізкі статус» – маргінальны турэмны маркер, што ператварае чалавека ў ізгоя.

Дзмітрый Кучук быў затрыманы ў лютым 2024 года і асуджаны на шэсць гадоў калоніі за ўдзел у пратэстах і “заклікі да санкцый”. У няволі яму прысвоілі “нізкі статус”, а сем месяцаў ён правёў у адзіночнай камеры. У размове з “Вясной” ён распавёў, як адміністрацыя і крымінальныя «аўтарытэты» супрацоўнічаюць, каб прынізіць палітвязняў.

“Нізкі статус” па замове адміністрацыі

Паводле Кучука, “нізкі статус” яму прысвоілі па загадзе адміністрацыі, насуперак турэмным традыцыям. У атрадзе было каля 70 чалавек, з іх 20 з “нізкім статусам”, у тым ліку некалькі палітычных. Аператыўнікі загадалі аўтарытэтам прызначыць яму гэты статус, сцвярджаючы, што ён ўзначальваў ЛГБТ-супольнасць. “Яны сказалі, нібы я ўзначальваў у Беларусі ЛГБТ-супольнасць. Пазней я ўжо не змог ад яго пазбавіцца. Хаця паводле ўсіх вараўскіх традыцый гэта было бяспраўе (беспредел). Бо ў мяне не было ніякіх “касякоў” (парушэнняў турэмных правілаў, за якія могуць прызначыць “нізкі статус”). Пазней за гэты статус я апынаўся ў ШІЗА і ПКТ” – кажа ён.

Падчас каранціну начальнік прапанаваў яму памыць умывальнік, а гэта дзеянне, якое ў турэмных нормах лічыцца прыніжальным. За адмову палітвязня адправілі ў ШІЗА на 17 сутак. Так адміністрацыя свядома правакавала парушэнні, каб пакараць.

Жыццё ізгоя

Асуджаных з «нізкім статусам» аддзяляюць ад іншых: асобныя ўмывальнікі, туалет, посуд і сталы. Ім забаронена сядаць разам і дзяліцца ежай або цыгарэтамі. “Бо сесці за стол – гэта канчатковае прызнанне “нізкага статуса”. Калі ты харчуешся асобна, ты паказваеш, што не згодны з гэтым” – тлумачыць Кучук. Такіх вязняў лічаць ізгоямі, прымушаюць мыць прыбіральні і выконваць брудную працу. Асуджаныя пазбягаюць кантактаў з імі, бо могуць самі атрымаць “статус”.

“Нізкі статус” маральна знішчае, кажа Дзмітрый: “Вязняў з “нізкім статусам” там называюць “петух”, “підарас”. Цябе пастаянна будуць маральна забіваць, здзеквацца”. Адмяніць статус амаль немагчыма. Гэта могуць зрабіць толькі крымінальныя аўтарытэты, але ў дачыненні да палітычных яны падпарадкоўваюцца адміністрацыі.

Сем месяцаў у адзіночцы

З усяго тэрміну ў калоніі Кучук толькі два тыдні правёў у жылой зоне, астатні час прабыў у ШІЗА і ПКТ у адзіночнай камеры. Там не дазвалялі чытаць, атрымліваць перадачы, не выдавалі матраса. “Адзінае, можна перакінуцца парай словаў з раздатчыкам ежы ды паслухаць галасы вязняў з суседніх камер” – узгадвае ён.

Сілавікі праз радыёхвалю гучна транслявалі абразы і правакацыі, распускалі чуткі пра яго сям’ю, каб маральна зламаць. Праз гэта вязні жылі ў пастаяннай напрузе, чакаючы памілавання, пра якое часта падманам абвяшчалі.

Салідарнасць і чалавечнасць

Нягледзячы на статус, Дзмітрый сустракаў праявы падтрымкі. Загадчык гаспадаркі ставіўся да яго без абразаў, даваў газеты і матрас. Іншыя вязні перадавалі хлеб, кавалак сала ці дробязі як знакі салідарнасці. “Пры ўсім тым, што крымінальныя аўтарытэты прысвоілі мне гэты статус, яны ж у прыватных размовах стасаваліся са мною даволі на роўных. Яны ўсведамлялі, што “статус” мне далі за палітыку. Калі на прамзоне іншыя мяне правакавалі, аўтарытэты гэтыя пытанні вырашалі” – кажа ён.

Пасля  дэпартацыі ў Літву Кучук аднаўляе здароўе і збіраецца працягваць палітычную дзейнасць. Былы палітзняволены кажа, што нягледзячы на працяглы тэрмін у адзіночнай камеры, ён усё ж такі не здзічэў.

Фотаздымак: Праваабарончы цэнтр “Вясна”

Бывший политзаключенный рассказал о пытках холодом в шкловской колонии

Навіна ад

О пытаках холодом, беспричинных помещениях в ШИЗО и прочих издевательствах над политзаключенными в шкловской колонии №17 рассказал выдворенный из Беларуси экс-политзек Яков Шафаренко.

По данным Правозащитного центра “Весна”, брестчанин Яков Шафаренко проходил по уголовному делу об участии в так называемых массовых беспорядках после акций протеста в его городе в августе 2020. Ему было назначено 5 лет и 6 месяцев колонии усиленного режима и штраф 100 базовых величин. Яков находился под стражей в СИЗО-7, а 19 января 2022 был этапирован в шкловскую ИК №17. 11 сентября 2025 года был выдворен из Беларуси в Литву.

Шафаренко рассказал сайту “Берасцейская вясна”, что за три с половиной года заключения Шафаренко семь раз отправляли в штрафной изолятор. Пять раз по максимальному сроку: трижды по 10 суток и дважды по 15. Ещё два раза – по пять.

По его словам, пытка холодом в ШИЗО была системной. Камеры специально устроены так, чтобы не сохранять тепло: бетонные стены без утепления, плиточные полы и стены, деревянные скамейки с металлическими уголками. Два окна, из которых одно на улицу, другое над дверью, что обеспечивало постоянный сквозняк. Весной и летом окна не закрываются вовсе, а зимой лишь на ночь.

«Когда меня посадили зимой, зашел сотрудник и сказал: “Что-то тут затхлый воздух”. После этого трое суток окна не закрывали вообще, хотя на улице было под двадцать градусов мороза. Тело сводило судорогами, я не мог спать, отморозил ноги» – вспоминает Шафаренко.

От холода невозможно было укрыться: перед помещением в ШИЗО одежду забирают, выдавая тонкую синтетическую робу и тапочки с протертой подошвой. Никаких теплых вещей, одеял или матрасов не выдают.

Единственные дни, когда температура в ШИЗО была не то чтобы комфортной, но становилась лучше, это в пару летних теплых месяцев. Когда на улице было +25…+30, тогда камера хоть немного прогревалась. «А в другие дни это… это очень жестокое место».

Испытанием было даже спать в таких условиях. При росте 193 сантиметра Яков не помещался на коротких деревянных нарах. На концах лежанки находились железные цепи, мешающие вытянуться. От постоянного напряжения болели руки и бока.

В ШИЗО он попадал по абсурдным поводам: за «неправильно посчитанное» мыло, за «неверное количество» пакетов или якобы за то, что не поздоровался с сотрудником. «В колонии был план – каждые четыре–пять месяцев отправлять политзаключенных в ШИЗО. Если повода нет, его придумывают или подбрасывают вещь при проверке» – рассказывает бывший узник.

По его словам, «желтых», а так в колонии называли политзаключенных, подвергали особому давлению. После восьмичасового рабочего дня их заставляли выполнять тяжелую физическую работу: зимой убирать снег, летом таскать стройматериалы или работать на каменоломне. Если откажешься, то снова ШИЗО.

С конца 2022 года политзаключенным запретили читать книги, посещать церковь, спортзал и пользоваться телевизорами. Переписка разрешена только с близкими родственниками. Обычные заключенные («белые») таких ограничений не имели, и в ШИЗО их отправляли только за серьезные правонарушения, например, за драку.

Отказ написать прошение о помиловании также наказывался. Заключенного Артема Соловья, который отказался просить прощения у Лукашенко, трижды подряд отправляли в ШИЗО, а затем перевели в ПКТ – подземную камеру для длительного содержания.

Последний срок в изоляторе Шафаренко отбывал незадолго до своего выдворения. Там он по радио услышал, что Сергея Тихановского освободили и выслали из страны. Через три месяца та же судьба постигла и его.

Фотоснимок: из личного архива героя

Беларусы ў Варшаве і Вільні патрабуюць ад Германіі пакарання для садыста з Бабруйска

Навіна ад

Каля амбасады Германіі ў Варшаве прайшоў пікет з патрабаваннем прыцягнення да адказанасці экс-турэмшчыка з Бабруйска Дзмітрыя Шынвізэ, які пераехаў у ФРГ.

Дзмітрый Шынвізэ, працуючы начальнікам аператыўна-рэжымнай часці калоніі №2 Бабруйска, непасрэдна займаўся фізічным і псіхалагічным гвалтам над палітвязнямі. А пасля звальнення з працы атрымаў нямецкія дакументы па праграме рэпатрыяцыі і спакойна жыве ў дэмакратычнай Германіі.

Арганізатарам акцыі, у якой 4 кастрычніка ўзялі ўдзел каля 20 чалавек, выступіла міжнародная арганізацыя беларускіх нацыяналістаў “Рух” пры падтрымцы Беларускай асацыяцыі палітвязняў “Да Волі”. 3-га кастрычніка падобны пікет праходзіў каля нямецкай амбасады ў Вільні.

Удзельнікі пікету ў Варшаве мелі намер перадаць у амбасаду зварот на адрас урада ФРГ, аднак ахова дыппрадстаўніцтва яго не прыняла, спаслаўшыся на выходны дзень, і параіла прынесці дакумент 6 кастрычніка альбо выслаць праз пошту.

Адносна Шынвізэ, як адзначана ў звароце, маюцца абгрунтаваныя падазрэнні, што ён “здзяйсняў катаванні” і дапусціў “іншыя цяжкія парушэнні правоў чалавека ў Беларусі”, піша выданне “Позірк”.

“Згодна з паведамленнямі СМІ, ён, як мяркуецца, атрымаў нямецкія дакументы як позні перасяленец (статус, які дае права на нямецкае грамадзянства адразу пасля прыбыцця ў краіну) і цяпер, верагодна, пражывае пад імем Дзімітрый Шонвізе (Dimitri Schönwiese) у Шверыне. – гаворыцца ў дакуменце – Сведчанні беларускіх палітвязняў пацвярджаюць сістэматычныя кпіны, а таксама іншыя псіхалагічныя і фізічныя акты гвалту, здзейсненыя Шынвізэ ў калоніі № 2″.

“Гэтыя дзеянні кваліфікуюцца як катаванні і бесчалавечнае абыходжанне, якія могуць разглядацца як злачынствы супраць чалавечнасці і ў Германіі могуць пераследавацца на падставе прынцыпу ўніверсальнай юрысдыкцыі ў адпаведнасці з параграфам № 7 Закона аб злачынствах супраць міжнароднага права (VStGB)” – адзначана ў звароце.

У сувязі з гэтым падпісанты дакумента патрабуюць абавязаць Федэральную пракуратуру і профільныя аддзелы Федэральнага ўпраўлення крымінальнай паліцыі “ініцыяваць папярэдняе расследаванне і распачаць вытворчасць паводле VStGB (уключаючы эпізоды катаванняў і незаконных пакаранняў), выкарыстоўваючы доказы і сведкавыя паказанні пацярпелых і праваабарончых арганізацый”.

Падпісанты звароту таксама патрабуюць “забяспечыць абарону сведкаў і ахвяр, якія пражываюць у Еўразвязе, а таксама гарантаваць абмен матэрыяламі з адпаведнымі механізмамі ААН, у прыватнасці з Камітэтам супраць катаванняў”.

Пра тое, што экс-турэмшчык Шынвізэ пераехаў у Германію, мае статус позняга перасяленца на падставе нямецкіх каранёў, 13 жніўня паведаміла “Наша ніва”. Сярод іншага медыя прывяло сведчанні былых вязняў, якія зазналі жорсткае абыходжанне з боку згаданай асобы.

Калаж: тэлеграм-канал “Мая краіна Беларусь”

Директор фонда, причастного к принудительному перемещению украинских детей, выступил в Могилеве

Навіна ад

Алексей Талай провел мотивационную встречу со студентами Могилевского государственного университета. Паралимпиец учил студентов преодолевать препятствия.

На встрече с Алексеем Талаем, студенам МГУ имени Кулешова показывали фильм о жизни известного паралимпийца и директора благотворительного фонда.

Сам Талай рассказывал могилевской молодежи о том, “как заново учился жить, бороться и побеждать”.

Однако, при всем уважению к Алексею Константиновичу, нельзя не отметить то, что созданный им фонд, замешан в незаконной депортации детей из оккупированных территорий Украины.

На аналогичной встрече, которая прошла в смоленском ВУЗе 30 сентября Талай тоже напутствовал юных смолян и там уже не выбирал выражений, когда обижался на санкции, введенные против его фонда: «за то, что осмелились помочь русским людям на Донбассе, поехать туда, без «разрешения» киевской хунты, а до этого собрать по всей Белоруссии гуманитарную помощь, а после – лечить детей в нашей республике… Но это мой путь».

Этот путь Алексея Талая трудно сравнивать с крестным путем Христа, хотя бы потому, что:

  • “заслуженный миротворец” называет законно избранное руководство суверенной страны хунтой;
  • “оздоровление” украинских детей, проводимое фондом Талая, носит отчетливый милитаристский характер: их водят на экскурсии в силовые ведомства, проводят мастер-классы по стрельбе.

Кроме того, при всей благотворительности и независимости фонда Талая с ним активно сотрудничают люди, близкие к Лукашенко и одновременно имеющие уголовное прошлое.

Фото “Могилевские ведомости”