Былы палітвязень і экс-міліцыянт Мікалай Казлоў, які адбываў пакаранне ў магілёўскай калоніі №15, распавёў пра катаванні, карцары і расчараванне сярод беларускіх сілавікоў.
З карантыну ў ШЫЗА
У 2021 годзе старшыню Аб’яднанай грамадзянскай партыі Мікалая Казлова ў чарговы затрымалі і асудзілі на два з паловай гады пазбаўлення волі за нібыта ўдзел у “групавых дзеяннях, якія груба парушаюць грамадскі парадак”. Палову з гэтага тэрміну ён правёў у штрафным ізалятары і памяшканні камернага тыпу, нярэдка трымаў галадоўкі і сядзеў у адзіночцы.
Гэта адбывалася ў калоніі №15 пад Магілёвам, піша Радыё Свабода. Паводле Казлова, яго мінулае ў міліцыі стала прычынай асабліва жорсткага стаўлення з боку адміністрацыі. Адразу пасля карантыну яго кінулі ў ШІЗА. Потым заўсёды сачылі, ціснулі, амаль год не дапускалі адваката, кажа былы палітвязень.
Нягледзячы на гэта, звычайныя вязні, паводле яго, ставіліся без варожасці. “Некаторыя “стукалі”, бывала, але гэта звычайная рэч” – кажа ён.
Пра цяжкія ўмовы ізалятара Казлоў неаднаразова гаварыў з кіраўніцтвам калоніі. Ён успамінае, як першы раз трапіў у ШІЗА адразу пасля карантыну:
“Дванаццаць афіцэраў сабраліся ў начальніка калоніі і пачалі мяне выхоўваць. Казалі пра здрадніка і сцяг, згадвалі паліцаяў і фашыстаў – уся гэтая агітацыя. Тады я іх пытаюся: а як быць з расійскім сцягам ды прапаную ім разабрацца, колькі расійскіх войскаў змагаліся пад трыкалорам за фашыстаў. І дыскусія спынілася. Таму потым мяне перасталі паказальна выхоўваць. Збяруцца ўтрох начальнік Лазарэнка з намеснікамі Федарэнкам ды Ігнаценкам і хуценька даюць ШЫЗА» – ўспамінае Казлоў.
Паводле яго, умовы ў ШІЗА і ПКТ былі надзвычай цяжкія. Скаргі на холад не дапамагалі, а ізаляцыя магла доўжыцца месяцамі.
«Ніхто ад добрага жыцця ня робіць суіцыд. У калоніі, калі захочуць, могуць зрабіць умовы невыноснымі. Удавіцца ў ШІЗА цяжка, бо там назіранне праз камеры, але, відаць, магчыма» – кажа ён.
Казлоў прыгадвае выпадак, калі да яго ў адзіночку падсадзілі чалавека з псіхічным захворваннем. “Ён спрабаваў ўдавіцца на цэпах, якімі нары прычапляюцца да сцяны. Ледзь паспеў яго выратаваць. Калі ж камусці ўсё ж удалося, то віна на кантралёрах», – падкрыслівае Мікалай Казлоў.
Мінус 30 кілаграмаў
За час у зняволенні Мікалай Казлоў страціў каля 30 кілаграмаў. “Падсілкавацца немагчыма. Да крамы не даходзіў – як чарга [ісці], дык кідаюць у ШІЗА. У іх ёсць шмат “падлянак”, каб зрабіць умовы нечалавечымі” – расказвае ён.
Першыя паўгода ў ПК-15 былы палітвязень працаваў на ачыстцы дратоў, але атрымліваў капейкі. Ён прыйшоў да высновы, што турэмная сістэма Беларусі абсалютна карумпаваная.
“Гэта абсалютна карумпаваная структура, у якой вязні як нявольнікі. Там, здаецца, раскрадаецца ўсё. Пакуты палітычных – гэта адна справа, а другая – нічым не прыкрытыя рабаванні. Прыкладам, вязні распісваюцца ў атрыманні новай вопраткі, а потым нічога не атрымліваюць. Дык гэта што?” – кажа Казлоў.
Маўчалі аб смерці маці
Мікалай Казлоў перакананы, што супрацоўнікі сілавых структур, якія ўдзельнічалі ў рэпрэсіях, павінны панесці адказнасць.
“Усе мусяць прайсці праз тое, праз што мы прайшлі: арышт, следства, суд, вязніца. Вось супраць мяне дакладна рабілі злачынствы, стваралі катавальныя ўмовы. Дык чаму гэта трэба дараваць? Не. Хай адкажуць паводле закону” – гаворыць былы палітвязень.
Ён адзначае, што міліцыянты ў 2020 годзе былі не аднароднымі. Была падтрымка пратэстоўцаў прыкладна ў 30% міліцыянтаў. Цяпер усё інакш. “У мяне склалася ўражанне нейкага змроку. Здаецца, міліцыянты вельмі расчараваныя. ГУБАЗіК і КДБ, верагодна, інакш сябе адчуваюць, але шараговыя міліцыянты ў роспачы” – мяркуе Мікалай Казлоў.
Асабістае гора стала для яго найцяжэйшым ударам. Пакуль Казлоў быў у калоніі, памерла яго маці, і ён нават не ведаў пра гэта, пакуль яе ўжо не пахавалі.
«Маці дасылала мне тэлеграму, а яе нават не перадалі. Потым сказалі, што маглі б адпусціць, калі б я ведаў раней. Але я даведаўся, калі было позна. Не магу гэтага дараваць» – кажа былы палітвязень, які цяпер знаходзіцца ў Бельгіі.
Фотаздымак: Радыё Свабода