Галоўная » Меркаванне » Page 98

Меркаванне

«Артыкул у рубрыцы «Меркаванне» з’яўляецца выглядам матэрыялу, які адлюстроўвае выключна пункт гледжання аўтара. Меркаванні рэдакцыі «Магілёскага рэгіёна» можа не супадаць з пунктам гледжання аўтара.
Рэдакцыя не нясе адказнасці за дакладнасць і тлумачэнне прыведзенай інфармацыі і выконвае выключна ролю носьбіта.
Вы можаце даслаць свой артыкул на пошту 6tvmogilev@gmail.com для размяшчэння ў рубрыцы «Меркаванне», якую мы апублікуем».

Бывший зампред Хотимского райисполкома стал первым заместителем председателя райисполкома в Климовичах

На должность первого заместителя председателя Климовичского райисполкома с 5 мая назначен Владимир Петрович. Владимир Эдуардович … чытаць далей

8 мая 1945 году быў падпісаны акт аб капітуляцыі Нямеччыны. Другая сусветная вайна ў Еўропе скончылася (Да 75-годдзя вызвалення Беларусі)

З успамін Аляксандра Андрэевіча Рэвякі, майго цесця, які ўсё жыццё сумленна адпрацаваў вадзіцелем аўтамабіля і меў тагачасныя ўзнагароды:  медаль “За доблестный труд в ознаменование 100-летия со дня рождения В.И.Ленина”, знак “За работу без аварий 1-й степени”, неаднаразовы пераможцца сацыялістычнага спаборніцтва. Гады жыцця: 23.03.1929 – 19.02.2002. Пражываў у вёсцы Рыжкавічы. Зараз вёска ўвайшла ў межы горада Шклова.

Экспрапрыяцыя:

Памятаю, як у пачатку вайны ў хату забег узрушаны старэйшы брат Мікалай і паклікаў мяне хутчэй бегчы ў Шклоў, дзе ў крамах “усё бярусь задарма”. Прыбеглі да бліжэйшага харчовага магазіна (зараз вуліца Савецкая, д.54). Бачым жудасную з’яву –  з магазіна жыхары Шклова вельмі хутка расцягваюць харчовыя тавары. Мы былі падлеткамі і нам амаль нічога не дасталося. Паспелі схапіць толькі мех з гарбатай. Гэтай гарбаты потым хапіла на ўвесь ваенны час і нават на наступныя гады. Калгасную жывёлу эвакуіраваць не паспелі. З прыходам немцаў, вялікі гурт скаціны знаходзіўся на лузе ракі Днепр каля Зарэчча. Кароў ніхто не даіў і яны гучна раўлі, а з мясцовых жыхароў ніхто не рызыкаваў падыйсці і нешта зрабіць са скацінай. Далейшы лёс калгаснага гурта я ня ведаю. А вось калгасных канёў, якія засталіся, немцы падзялілі сярод жыхароў Рыжкавіч. Непасрэдна нашай сядзібе дасталася вельмі добрая каняка па мінушцы “Мангол”, які заставаўся ў нашай сямейнай гаспадарцы ўсе ваенныя гады. З прыходам Савецкай арміі “нашага Мангола” забралі і ўсё наша сямейства вельмі сумавала з гэтай нагоды.

Тэрор:

У 1941 годзе я быў сведкам, як немцы прымусілі вялікую колькасць людзей знаходзіццана на лузе каля Рыжкаўскай царквы. Гэта былі мясцовыя жыхары яўрэйскай нацыянальнасці. Яны сядзелі на голай зямле ў дзень і ноч, у спякоту і непагаць. Людзі пакутвалі ад шматлікіх здзек і жудасных забойстваў. Напрыклад немецкія салдаты, каму – небудзь з яўрэяў на галаву ўстанаўлівалі запалкавы карабок і адышоўшы, пачыналі страляць па гэтай мішэні. Жудасна ўявіць, што пры гэтым адчувала ахвяра. Памятаю, як два яўрэйскіх юнакі спрабавалі ўцячы, але ахоўнікі іх злавілі і растралялі.

Паўсяддзённае жыццё: 

Новыя ўлады перадалі калгасныя землі сялянам, падзяліўшы яе з улікам колькаснага склада кожнай сям’і. У Шклове, на былой дрэваапрацоўчай фабрыцы “Барацьба”, працаваў млын. Сяляне з наваколля прывозілі туды зерне. Аднойчы мой бацька, каб хутчэй змалаціць зерне, прапанаваў  млынару пляшку самагону. Але млынар рашуча адмовіўся і моўчкі паказаў на намецкага салдата, які знаходзіўся на двары і наглядаў за парадкам. Давялося  нам займаць месцца ў агульнай чарзе.

Непасрэдна каля Дняпра у Рыжкавічах размяшчалася невялікая нямецкая вайсковая часць, якая ахоўвала пераправу праз раку. Часова, у будынку царквы, немцы нават зрабілі невялікую майстэрню па рамонту тэхнікі і зброі. Я, як і іншыя суседскія хлапчукі, хадзілі да нямецкіх салдат і дапамагалі ім па гаспадарцы. Напрыклад мылі посуд, або пілілі дровы. За гэту працу салдаты калі-небудзь частавалі нас харчаваннем. Гэтыя невялічкія пачастункі мы хутка неслі да хаты.

Асабліва складана была пад час вайны набыць харчовую соль. І вось аднойчы бацька разбудзіў мяне ноччу. Узяўшы мех і будаўнічы малаток мы крадучысь пашлі ў накірунак Шклова. Прыйшлі да паўразбуранай цаглянай двухпавярховай школы па вуліцы Дняпроўскай (будынак незахаваўся). Побач са школай да вайны існавала невялічкая пекарня, дзе пяклі невялічкія хлебныя пачастункі. Будынак гэтай пекарні быў амаль увесь разбураны.  Заставалася толькі даволі вялікая печ. Бацька з маёй дапамогай пачаў паціху разбіваць гэту печку, а потым з нейкай адтуліны стаў выграбаць сапраўдную соль. Набраўшы солі болей як паўмеху, мы хуценька пайшлі да хаты. Усё жыццё бацька працаваў печніком і гэту печку ў пекарні ён рабіў да вайны таксама. А каб цяпло доўга трымалася, ў нутры печы рабілася адпаведная ніша, куды і засыпалася соль. Пра гэтую соль напэўна ведаў толькі сам будаўнік пячы. Такі чынам, даваенная праца бацькі забяспечыла ўсю нашу сям’ю гэтым харчовым прадуктам на бліжэйшыя гады.

Між тым, пры ўсіх цяжкасцях, наша сям’я ўмудралася трымаць парсючкоў. Каб іх не забралі немцы, зрабілі ў хляву патаемны закуток і замаскіравалі яго дравамі. Але аднойчы да нас у хату зайшоў нямецкі салдат і запатрабаваў каб гаспадар аддаў яму парсючка. Менавіта ў гэты перыяд  два гадаванца былі ў нашым патаемным месцы. Бацька запярэчыў, пачаў сцвярджаць, што аніякай скаціны ў яго няма і паказваў пустыя хлеўчукі. Але немец хітра паглядзей на бацьку і паказаў два пальцы: “Вось, столькі ты гадуеш!”. А потым дадаў, што ён забяре толькі аднаго парсючка, а другі хай застаецца. Наша схованка была рассакрэчана. На прыканцы немец паведаміў, што пра патаемных парсючкоў яму расказаў наш аднавясковец.

Успаміны да друку падрыхтаваў Алесь Грудзіна

 

МММ у сельскай гаспадарцы Магілёўшчыны (махлярства, марнатраўства, мздаімства)? (Працяг)

На прыкладзе буйнейшага сельскагаспадарчага прадпрыемства Магілёўшчыны ААТ “Новая Друць” Бялыніцкага раёна раней на старонках “Магілёўскага рэгіёна” ўздымаліся праблемы сельскай гаспадаркі вобласці, апісваліся негатыўныя працэсы, што адбываюцца на сяле з-за непрафесійных падыходаў кіраўніцтва розных узроўняў, уздымаліся пытанні марнатраўства фінансавых сродкаў (магчыма ў чыіхсьці інтарэсах, што называецца мздаімствам).

Не засталася па-за ўвагай на прыкладзе “Новай Друці” і тэма падбора кіраўнікоў і спецыялістаў гаспадарак, бо толькі за 2019 год у ААТ змянілася тры хвалі “канкістадораў”, як тады адзначалася на старонках “Магілёўскага рэгіёна”, што сталася своеасаблівым рэкордам не толькі ў Бялыніцкім раёне, а і для Магілёўскай вобласці.

Кожная хваля чарговага кіраўніцтва імкнулася пакінуць свой след у гісторыі гаспадаркі, у памяці працаўнікоў і жыхароў шматлікіх вёсак.

Да чэрвеня 2019 года дырэктарам гаспадаркі з’яўляўся А.Драздоў, які разам з гэтым у 2016 годзе быў абраны членам Савета Рэспублікі Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь. Але ў памяці людзей ён застаўся не дзякуючы высокай пасадзе дэпутата верхняй палаты беларускага парламента. Яго больш памятаюць як дырэктара, за часам якога з гаспадаркі сышлі найлепшыя мясцовыя кадры.

Наступную хвалю на “Новую Друць” у чэрвені 2019 годзе ўзначаліў новы дырэктар В.Шчуплянкоў, які прыйшоў на гэтую пасаду па пратэкцыі свайго роднага брата А.Шчуплянкова – тагачаснага старшыні Бялыніцкага, а яшчэ раней – Круглянскага райвыканкама. У людской памяці В.Шчуплянкоў застаўся як дырэктар, што адбыў на пасадзе меней трох месяцаў і разам са сваёй камандай канчаткова заваліў усе эканамічныя паказчыкі гаспадаркі.

З канца жніўня 2019 года на “Новай Друці” бушуе шклоўская хваля на чале з В.Закардонскім, які таксама вырашыў запісацца ў гісторыю гаспадаркі неардынарнымі паступкамі – спагнаць пэўную фінансавую кампенсацыю за нанесеныя са студзеня па верасень 2019 года матэрыяльныя страты са спецыялістаў гаспадаркі і, нават, з былых яе кіраўнікоў – Драздова і Шчуплянкова па 930,1 рубля з кожнага.

Падлягае вялікаму сумневу, што новаму дырэктару ўдасца атрымаць фінансавую кампенсацыю з былых кіраўнікоў гаспадаркі, але працуючыя спецыялісты і рабочыя гаспадаркі, якія звярнуліся за дапамогай да “Магілёўскага рэгіёна”, ужо адчулі важкі недахоп заробку за сакавік 2020 года. Недаатрыманне заробку сталася для працаўнікоў як гром сярод яснага дня, бо з загадам дырэктара аб утрыманні фінансавых сродкаў іх ніхто не азнаямліваў.

Дзякуючы доступу да складзеных задняй датай службовых дакументаў ААТ “Новая Друць” -службовай запіскі старшыні назіральнага савета Чалнакова ад 24 снежня 2019 года з рэзалюцыяй няведама каго на ўтрыманне з вінаватых нанесеных страт і загада дырэктара Закардонскага ад 28 снежня 2019 года за №164-П, які грунтуецца ўжо на рашэнні Назіральнага савета №16 ад 28 снежня 2019 года (якога ніхто не бачыў увачавідкі), праглядаецца поўны непрафесіяналізм і неадукаванасць цяперашняга кіраўніцтва.

Мабыць, Закардонскаму наканавана застацца ў людской памяці як самаму непрафесійнаму кіраўніку, імкнуўшамуся такім чынам прыхаваць падзёж буйной рагатай жывёлы і нанесеныя гаспадарцы страты ў памеры 32014,62 рублёў у часы дырэктарства сваіх папярэднікаў.

Пад раздачу, згодна загада Закардонскага, разам з Драздовым, Шчуплянковым і работнікамі жывёлагадоўлі, на ўтрыманне фінансавых сродкаў папалі аграномы, маркетолаг, упраўляючы падраздзяленнем гаспадаркі і, нават, чамусці, качагар кацельні Дома механізатараў, які раней працаваў загадчыкам і слесарам майстэрні па рамонту трактароў.

Назіраючы за негатыўнымі працэсамі, што адбываюцца ў сельскай гаспадарцы і непасрэдна ў ААТ “Новая Друць”, – прастойваючыя крухмальны завод і цэх па разліву мінеральнай вады, разваліны плантацыі па вырошчванні жэншэня, комплексы буйной рагатай жывёлы, дзе ад каровы надойваюць малака меней, чым ад добрай казы, за незасеенымі ўвесну і непрыбранымі ў восень палямі, за марнатраўствам, махлярствам, мздаімствам і дурасцю чыноўнікаў у адносінах да людзей, складваецца ўражанне, што сельскай гаспадаркай у Магілёўскай вобласці ніхто не кіруе, або прафесійны ўзровень чыноўнікаў і спецыялістаў сельскай гаспадаркі апусціўся да такога ўзроўня, што яны не здольны прымаць адэкватныя рашэнні.

Калі гэта нездольнасць чынавенства кіраваць сельскай гаспадаркай у склаўшыхся ўмовах, то кіраўніцтву вобласці тэрмінова неабходна прымаць меры па новых падыходах арганізацыі працы ў сельскай гаспадарцы.

Але ж, калі пад безгаспадарчасцю хаваюцца асабістыя інтарэсы некаторых чыноўнікаў і спецыялістаў, узнікае пытанне – чаму маўчаць праваахоўныя органы? Чаму, у першую чаргу, маўчыць і не прымае мер пракуратура?

А, можа быць, і ў супрацоўнікаў праваахоўных органаў за безгаспадарчасцю ў сельгаспрадпрыемствах таксама хаваецца свой інтарэс?

Рыгор Кастусёў