Галоўная » Раёны » Навіны Шклова » Page 35

Навіны Шклова

8 мая 1945 году быў падпісаны акт аб капітуляцыі Нямеччыны. Другая сусветная вайна ў Еўропе скончылася (Да 75-годдзя вызвалення Беларусі)

З успамін Аляксандра Андрэевіча Рэвякі, майго цесця, які ўсё жыццё сумленна адпрацаваў вадзіцелем аўтамабіля і меў тагачасныя ўзнагароды:  медаль “За доблестный труд в ознаменование 100-летия со дня рождения В.И.Ленина”, знак “За работу без аварий 1-й степени”, неаднаразовы пераможцца сацыялістычнага спаборніцтва. Гады жыцця: 23.03.1929 – 19.02.2002. Пражываў у вёсцы Рыжкавічы. Зараз вёска ўвайшла ў межы горада Шклова.

Экспрапрыяцыя:

Памятаю, як у пачатку вайны ў хату забег узрушаны старэйшы брат Мікалай і паклікаў мяне хутчэй бегчы ў Шклоў, дзе ў крамах “усё бярусь задарма”. Прыбеглі да бліжэйшага харчовага магазіна (зараз вуліца Савецкая, д.54). Бачым жудасную з’яву –  з магазіна жыхары Шклова вельмі хутка расцягваюць харчовыя тавары. Мы былі падлеткамі і нам амаль нічога не дасталося. Паспелі схапіць толькі мех з гарбатай. Гэтай гарбаты потым хапіла на ўвесь ваенны час і нават на наступныя гады. Калгасную жывёлу эвакуіраваць не паспелі. З прыходам немцаў, вялікі гурт скаціны знаходзіўся на лузе ракі Днепр каля Зарэчча. Кароў ніхто не даіў і яны гучна раўлі, а з мясцовых жыхароў ніхто не рызыкаваў падыйсці і нешта зрабіць са скацінай. Далейшы лёс калгаснага гурта я ня ведаю. А вось калгасных канёў, якія засталіся, немцы падзялілі сярод жыхароў Рыжкавіч. Непасрэдна нашай сядзібе дасталася вельмі добрая каняка па мінушцы “Мангол”, які заставаўся ў нашай сямейнай гаспадарцы ўсе ваенныя гады. З прыходам Савецкай арміі “нашага Мангола” забралі і ўсё наша сямейства вельмі сумавала з гэтай нагоды.

Тэрор:

У 1941 годзе я быў сведкам, як немцы прымусілі вялікую колькасць людзей знаходзіццана на лузе каля Рыжкаўскай царквы. Гэта былі мясцовыя жыхары яўрэйскай нацыянальнасці. Яны сядзелі на голай зямле ў дзень і ноч, у спякоту і непагаць. Людзі пакутвалі ад шматлікіх здзек і жудасных забойстваў. Напрыклад немецкія салдаты, каму – небудзь з яўрэяў на галаву ўстанаўлівалі запалкавы карабок і адышоўшы, пачыналі страляць па гэтай мішэні. Жудасна ўявіць, што пры гэтым адчувала ахвяра. Памятаю, як два яўрэйскіх юнакі спрабавалі ўцячы, але ахоўнікі іх злавілі і растралялі.

Паўсяддзённае жыццё: 

Новыя ўлады перадалі калгасныя землі сялянам, падзяліўшы яе з улікам колькаснага склада кожнай сям’і. У Шклове, на былой дрэваапрацоўчай фабрыцы “Барацьба”, працаваў млын. Сяляне з наваколля прывозілі туды зерне. Аднойчы мой бацька, каб хутчэй змалаціць зерне, прапанаваў  млынару пляшку самагону. Але млынар рашуча адмовіўся і моўчкі паказаў на намецкага салдата, які знаходзіўся на двары і наглядаў за парадкам. Давялося  нам займаць месцца ў агульнай чарзе.

Непасрэдна каля Дняпра у Рыжкавічах размяшчалася невялікая нямецкая вайсковая часць, якая ахоўвала пераправу праз раку. Часова, у будынку царквы, немцы нават зрабілі невялікую майстэрню па рамонту тэхнікі і зброі. Я, як і іншыя суседскія хлапчукі, хадзілі да нямецкіх салдат і дапамагалі ім па гаспадарцы. Напрыклад мылі посуд, або пілілі дровы. За гэту працу салдаты калі-небудзь частавалі нас харчаваннем. Гэтыя невялічкія пачастункі мы хутка неслі да хаты.

Асабліва складана была пад час вайны набыць харчовую соль. І вось аднойчы бацька разбудзіў мяне ноччу. Узяўшы мех і будаўнічы малаток мы крадучысь пашлі ў накірунак Шклова. Прыйшлі да паўразбуранай цаглянай двухпавярховай школы па вуліцы Дняпроўскай (будынак незахаваўся). Побач са школай да вайны існавала невялічкая пекарня, дзе пяклі невялічкія хлебныя пачастункі. Будынак гэтай пекарні быў амаль увесь разбураны.  Заставалася толькі даволі вялікая печ. Бацька з маёй дапамогай пачаў паціху разбіваць гэту печку, а потым з нейкай адтуліны стаў выграбаць сапраўдную соль. Набраўшы солі болей як паўмеху, мы хуценька пайшлі да хаты. Усё жыццё бацька працаваў печніком і гэту печку ў пекарні ён рабіў да вайны таксама. А каб цяпло доўга трымалася, ў нутры печы рабілася адпаведная ніша, куды і засыпалася соль. Пра гэтую соль напэўна ведаў толькі сам будаўнік пячы. Такі чынам, даваенная праца бацькі забяспечыла ўсю нашу сям’ю гэтым харчовым прадуктам на бліжэйшыя гады.

Між тым, пры ўсіх цяжкасцях, наша сям’я ўмудралася трымаць парсючкоў. Каб іх не забралі немцы, зрабілі ў хляву патаемны закуток і замаскіравалі яго дравамі. Але аднойчы да нас у хату зайшоў нямецкі салдат і запатрабаваў каб гаспадар аддаў яму парсючка. Менавіта ў гэты перыяд  два гадаванца былі ў нашым патаемным месцы. Бацька запярэчыў, пачаў сцвярджаць, што аніякай скаціны ў яго няма і паказваў пустыя хлеўчукі. Але немец хітра паглядзей на бацьку і паказаў два пальцы: “Вось, столькі ты гадуеш!”. А потым дадаў, што ён забяре толькі аднаго парсючка, а другі хай застаецца. Наша схованка была рассакрэчана. На прыканцы немец паведаміў, што пра патаемных парсючкоў яму расказаў наш аднавясковец.

Успаміны да друку падрыхтаваў Алесь Грудзіна

 

В Шклове учащиеся лицея сфотографировали пластиковую банковскую карту преподавателя и использовали её для оплаты компьютерных игр

Учащиеся лицея в Шклове сфотографировали учительскую банковскую карту и расплатились за нее компьютерными играми, сообщает … чытаць далей

Эколагі чакаюць у Беларусі анамальна спякотнае лета

Рэкордна спякотнае лета для ўсёй планеты прагназуюць расейскі Гідраметцэнтр і амерыканскія навукоўцы. З імавернасцю 75%. Апошнія 25 гадоў кожнае лета сапраўды цяплейшае за папярэдняе. Прычына – змена клімату, паведамляе «Белсат».

«Змена клімату прыводзіць да таго, што ўварванне трапічных паветраных мас праяўляецца часцей, у вялікіх маштабах, т. б., захоплівае вялікія тэрыторыі. І такое спякотнае, сухое надвор’е ўстанаўліваецца на больш доўгі тэрмін», – тлумачыць эколаг Ганна Скрыган.

Празмерна спякотнае лета ў першую чаргу адаб’ецца на самаадчуванні людзей з сэрцава-судзіннымі захворваннямі. У спякоту спецыялісты раяць менш бываць на сонцы і замест халоднай вады піць гарачы зялёны чай.

«Другі момант, які нас непасрэдна закране – гэта нашы беларускія лецішчы і нашы падсобныя гаспадаркі. Мы за кошт гэтага выжываем. Якая тут асноўная праблема – што зімы не было, не было снегу. Значыць, амаль не папоўніўся першы ваданосны гарызонт, з якога дачнікі чэрпаюць ваду для сваіх агародаў», – кажа Ганна Скрыган.

Калі лета сапраўды будзе сухім, то дачнікам давядзецца думаць, дзе ўзяць ваду. Што пра гэта думаюць самыя дачнікі, мы запыталіся на вуліцах Магілёва:

– Гарачыні мы не баімся, у нас на пляцы выкапанае азярцо, і мы заўсёды з вадой.

«У мяне пад кожным вуглом стаяць бочкі, спадзяюся, што хоць нейкія ападкі будуць. Буду збіраць ваду і эканоміць».

– Баюся, бо не кожны раз там бываю, па выхадных толькі. Парнікі дапамагаюць суседзі адкрываць-закрываць.

Анамальная спякота закране сельскую, лясную і водную гаспадаркі. Кандыдат эканамічных навук Пётр Мігурскі тлумачыць, як спякота адаб’ецца на сельскай гаспадарцы:

«Калі будзе вельмі спякотнае лета, зноў будуць галадаць жывёлы, як гэта адбываецца апошнія гады ў Беларусі». Мы можам назіраць скарачэнне пагалоўя жывёлы, малыя прыбаўленні. Калі карова можа даваць 10-12 тон малака за год, то мы глядзім у Магілёўскай вобласці, і гэта толькі 4 тоны».

Малая эфектыўнасць сельскай гаспадаркі, на думку эканаміста, адлюстроўваецца і ў скарачэнні долі галіны ў валавым унутраным прадукце. А далейшае пагаршэнне сітуацыі, уключаючы надвор’е, вядзе да павелічэння аб’ёмаў харчовага імпарту.

«У нас шмат асушаных зямель – трэба займацца водарэгуляваннем. Нават можа сёння падняць узровень вады ў каналах да максімальнага ўзроўню, каб гэтая вада працавала. Трэба ўсё ж нарошчваць аб’ёмы ўнясення арганічных угнаенняў», – кажа Пётр Мігурскі.

Каб выратаваць сельскую гаспадарку ад засухі, Пётр Мігурскі раіць таксама перайсці на максімальную сяўбу азімых культур і пачынаць сеяць як мага раней.

Вольга Васільева, «Белсат»

 

Как Лукашенко запретил «хоронить деньги» и тут же анонсировал очередную утопию

Зацепило! Похоже, печальный опыт холдинга «Купаловское» ничему не научил власти. Посещая Наровлянский район, глава государства анонсировал создание … чытаць далей

Браконьеров из Шклова и Хотимска ждет уголовная ответственность

31 факт нарушения природоохранного законодательства, 4 из которых потянули на уголовные преступления, выявили инспекторы охраны животного и растительного мира в Могилевской области за неделю. В трёх случаях речь идет о незаконной рыбалке, в одном — об охоте, сообщает ТРК «Могилев».

Река недалеко от деревни Лапичи, Осиповичского района. Здесь инспекторы задержали мужчину, который незаконно ловил рыбу. Известно, что ранее он уже привлекался к уголовной ответственности за браконьерство. Теперь за незаконное рыболовство мужчине снова грозит статья.

Уголовная ответственность ждет и жителя Хотимского района. Его повторно уличили в браконьерстве, когда он ловил рыбу запрещенными орудиями лова. Еще один факт незаконной рыбалки инспекторы выявили в Шкловском районе. На озере вблизи деревни Большие Овчиненки они застали за незаконным ловом рыбы двух местных жителей. Тех самых, которых в ноябре 2019 года уже задерживали за браконьерство. Используя плавательные средства и сети, мужчины ловили рыбу. Теперь им может грозить уголовная ответственность, а в качестве наказания – арест, исправительные работы, или штраф до 100 базовых величин.

Уголовная ответственность может грозить и еще двум жителям Шкловского района, которых задержали вблизи деревни Городище по подозрению в незаконной ночной охоте. В доме у одного из них инспекторы обнаружили порох и боеприпасы к охотничьему ружью. За их хранение в отношении мужчины может быть возбуждено еще одно уголовное дело – за незаконное хранение оружия. По этой статье возможно наказание – до семи лет лишения свободы.