Галоўная » Сёння дзень нараджэння Міхася Зарэцкага

Сёння дзень нараджэння Міхася Зарэцкага

Міхась Зарэцкі

20 лістапада 1901 года нарадзіўся Міхась Зарэцкі, беларускі празаік, драматург, перакладчык і крытык. Ён рэагаваў часопіс «Маладняк» (1926-1927), быў адным з ініцыятараў стварэньня літаратурнага аб’яднаньня «Полымя». Проза Зарэцкага вызначалася шчырым гуманізмам, яго называлі пісьменнікам арыгінальнага таленту. Лепшае, што створана аўтарам – раманы “Вязьмо”, “Сцежкі-дарожкі” і многія апавяданні. У 1929 годзе пісьменьнік быў выключаны з камуністычнай партыі за «праявы нацыянал-дэмакратызму». Яго абвінавацілі разам з Янкам Купалам і іншымі беларускімі пісьменнікамі нібыта за контрэвалюцыйную дзейнасць. Загінуў Міхась 13 ліпеня 1941 года ў “Архіпелагу ГУЛАГ”.

 У свой час будучы беларускі пісьменнік Міхась Зарэцкі (сапраўднае прозвішча Касянкоў) жыў у Зарэчным Шклове. Менавіта тут рос і мужнеў будучы пісьменнік і потым узяў сабе псеўданім, які паходзіць ад назвы шклоўскага паселішча  –  Зарэцкі, бо ад Зарэчнага Шклова ў яго памяці асталіся самыя добрыя дзіцячыя ўспаміны і ружовыя спадзяванні. Бацька яго, Яўхім Ануфрыевіч, быў псаломшчыкам мясцовай царквы і адыграў вялікую ролю ў фарміраванні эстэтычных густаў пісьменніка. Міхась, пасля заканчэння Аршанскага духоўнага вучылішча, працягваў вучобу ў Магілёўскай духоўнай семінарыі. Але не закончыў яе. Юнака захапілі рэвалюцыйныя падзеі і літаратурная дзейнасць.

Пачынаючы з 2001 года, калі набліжаўся 100-гадовы юбілей пісьменніка Міхася Зарэцкага, Шклоўская раённая і Магілёўская абласная арганізацыі ГА “Таварыства беларускай мовы імя Ф.Скарыны” спрабуе ўвекавечыць вабітнага земляка ў тапаніміцы горада Шклова (прысваенні імя М.Зарэцкага адной з вуліц горада Шклова, або наданне імя пісьменніка Шклоўскай бібліятэцы). У Зарэчным Шклове актывісты таварыства беларускай мовы і прыхільнікі творчасці пісьменніка наведваюць месца, дзе некалі знаходзілася царква Святой Троіцы і ў якой, безумоўна, бываў яшчэ хлапчуком Міхась. Наведваюць гэта месца і турыстычныя экскурсіі з іншых гарадоў Беларусі.

Па выніках Міжнароднай навуковай канферэнцыі “Куляшоўскія чытанні”, якая адбылася 18 –19 красавіка 2019 года ва ўстанове адукацыі “Магілёўскі дзяржаўны ўніверсітэт імя А.А. Куляшова”, таксама прынята рэзалюцыя аб неабходнасці ўвекавечанні імя М.Зарэцкага ў Шклове. Памяць аб ім незгасла.

Праз два гады  будзе адзначацца ўжо 120-годдзе беларускага пісьменніка. Памяць пра класіка беларускай літаратуры павінна захавацца на Шклоўшчыне.

 

Сябры ТБМ на месцы, дзе знаходзілася Святой Троіцы

Алесь Грудзіна