«Асяродак COVID-19 у нас выявілі ў Веснаўскім доме-інтэрнаце», – так кажуць жыхары Глуску і вёсак у Глускім раёне на Магілёўшчыне. «Белсат» прыехаў у дом-інтэрнат, што за 1 км ад вёскі Веснава, каб спраўдзіць сітуацыю з хворымі.
Першая інфармацыя пра тое, што ў Веснаўскім доме-інтэрнаце для дзяцей-інвалідаў з асаблівасцямі псіхафізічнага развіцця, з’явілася на ірландскім тэлеканале RTE. Пра гэта паведаміла кіраўніца Міжнароднага фонду «Дзеці Чарнобыля» Эдзі Рош. Журналісты «Белсату» паехалі ў сам дом-інтэрнат, які знаходзіцца каля вёскі Веснава ў Глускім раёне.
На ўваходзе ў Веснаўскі дом-інтэрнат, што каля Глуску, – пост міліцыі, перад зачыненай брамкай – посцілка для дэзынфекцыі абутку, на плоце – аб’ява пра каранцін.
Дырэктар установы Вячаслаў Клімовіч, які раней неаднаразова адмаўляўся ад каментароў недзяржаўным СМІ, быў прадказальны і адмовіў у каментары і «Белсату», спаслаўшыся на адсутнасць вольнага часу. Амапавец на ўваходзе – прапаршчык міліцыі Аляксандр Гупала – паведаміў, што праз каранцін ніхто з журналістамі размаўляць не будзе.
Пры гэтым ён вёў гучную размову з невядомай асобай па тэлефоне, прадметам размовы стаў знешні выгляд журналістаў, апісанне іх абсталявання, машыны і ўсіх дзеянняў. Каб дакладна запомніць, «ці доўгія, ці кароткія валасы ў журналісткі» і «якога колеру яе паліто», Аляксандр Гупала дастаў мабільны тэлефон і сам ператварыўся ў фатографа.
На пустцы, дзе знаходзіцца Веснаўскі дом-інтэрнат, у яснае надвор’е і пры адсутнасці ветру, любыя размовы вельмі добра чуваць нават на вялікай адлегласці.
Часта з рацыі амапаўца даносілася адное і тое ж пытанне: «Ну, што яны там робяць, што робяць?» Напэўна, амапавец, мусіў адказаць нешта накшталт: «ходзяць», «стаяць» і «глядзяць».
Пакуль мы гублялі час з амапаўцам, за плотам Веснаўскага дому-інтэрнату ішла ажыўлённая праца: людзі ў спецкасцюмах грузілі мяхі ў машыну, мылі дзверы і вокны, перавозілі дзяцей па тэрыторыі. Як толькі мы дасталі камеру, усе разбегліся. Адныя рабілі сціплыя спробы выйсці са свайго ўкрыцця, але хутка беглі назад, другія проста назіралі за намі праз вокны. Чаму людзі ў поўнай супрацьвіруснай амуніцыі, якая цалкам закрывае нават твар, баяліся перасоўвацца па сваёй тэрыторыі, выконваць свае прафесійныя абавязкі і хаваліся ад камеры, застаецца загадкай.
Растаплю баньку, папаруся і здохне гэты каронавірус!
– Ніякай інфармацыі няма. Да нас даходзяць навіны толькі па сарафаннаму радыё. Ад людзей, якія працуюць у Веснаўскім доме-інтэрнаце, – кажа жыхар вёскі Веснава Юрый Ушакоў. Па яго разліках, ва ўстанове працуюць людзі з навакольных вёсак Даколь, Клетнае і Турыно, а таксама з Глуску. – Закрылі гэтых санітарак там, 2 тыдні ў інтэрнаце, а пасля будуць дома. Некаторыя супрацоўнікі, напрыклад з вёскі Старына, сядзяць дома пад арыштам пад гэтым, ну, на самаізаляцыі. А як дзеці хворыя перанясуць, не ведаю, вельмі складана ім будзе.
Веснаўскі фельчар, паводле Юрыя, таксама захварэла на каронавірус: зараз жанчына знаходзіцца ў больніцы ў Бабруйску, ёй шукаюць замену.
Сам спадар Юрый не хвалюецца. Ён пабачыў па тэлевізары, што каронавірус баіцца спёкі.
– Раз баіцца спёкі, то ў мяне банька ёсць, ёсць венікі. Растаплю баньку, папаруся і здохне гэты вірус! – з усмешкай прамаўляе Юрый.
Раніцай устану – памалюся
Жыхарка Веснава Любоў Долбік даглядае за інвалідам, сястра якога зараз на каранціне:
– Ягоная сястра Света працуе ў Веснаўскім доме-інтэрнаце, яе зачынілі там на 14 дзён. І ўнутры іх там таксама ізалявалі, разбілі па групах. Ну, я не ведаю, як яны гэта зрабілі, пральня там усё адно адна на ўсіх. Света мне кажа, што яны не бачаць адзін аднаго. Закрыта ўстанова ўжо 7 дзён. Мы таксама пад страхам, баімся. У мяне маскі, дэзсродкі – усё з сабой. У мяне дзеці, унукі, гэта не дай Бог. Раніцай устаю – памалюся, каб Бог уратаваў нашых людзей ад гэтай хваробы.
Мы засталі Любоў на надзеле сястры мужа. Жанчына прыйшла саджаць за яе бульбу, каб сястра заставалася ў Глуску і не ехала пакуль што да родных. Маўляў, неабходна перастрахавацца і захоўваць дыстанцыю.
Другая ўспышка каронавірусу, паводле Любові, узнікла ў суседняй вёсцы Турыно.
– У Турыно шмат людзей сем’ямі хварэюць. Адтуль наша фельчар, якая таксама захварэла. У нас у Веснаве, здаецца, пакуль няма хворых. Але ўсё роўна я ўсё праціраю, вымываю, каб не заразіцца самой і інваліда свайго не заразіць, – кажа Любоў.
Іншая жыхарка вёскі Веснава Ала Барабаш больш спакойна ставіцца да сітуацыі:
– У нас тое самае, што і па ўсёй краіне, нічога страшнага не адбываецца. Проста што ірландцы, якія курыруюць інтэрнат, паднялі такую праблему глабальную. Але ў інтэрнаце ўсё зрабілі правільна, таму праблемы няма. Ніхто з хворых, наколькі мне вядома, у рэанімацыю не патрапіў, усе на хатнім лячэнні.
Ала сама працуе медсястрой у Глуску.
– Гарантый ніхто не дае, мы ж віруса не бачым. Меры прафілактыкі ў любым разе трэба выконваць, а там ужо як Бог дасі, – кажа яна на развітанне.
Паколькі ўсе суразмоўцы сказалі, што шмат хворых на каронавірус ёсць у суседняй вёсцы Турыно, мы накіраваліся туды. Паміж вёскамі – каля 5 км. У адрозненні ад Веснава, дзе толькі адна вуліца і 15 жылых дамоў, у Турыно жыве нашмат больш людзей. Тут ёсць і дом культуры, і ФАП, і бібліятэка, але ўсё падчас эпідэміі зачынілася, працуе толькі крама. Туды і заходзім.
– Я чула, што ў нас з каронавірусам 3 чалавекі, яны ў бабруйскай больніцы зараз. У нас першая захварэла лабарантка, яна заразілася ад кіроўцы з Асіповічаў. Яшчэ ёсць людзі, якія зараз дома на самаізаляцыі знаходзяцца, – сказала жанчына, якая прыйшла ў краму па прадукты.
Прадаўцы таксама пацвердзілі гэтую інфармацыю:
– У нас вельмі шмат людзей, якія працуюць у Веснаўскім доме-інтэрнаце, яны ўсе зараз сядзяць па хатах. Суседзі прыходзяць за прадуктамі для ніх і ім прыносяць. У больніцу забралі жанчыну з запаленнем лёгкіх і другую жанчыну, у якой дыябет і высокі ціск.
Сродкі індывідуальнай абароны – маскі і антысептыкі – у продажы ў краме на самым бачным месцы. Прадаўцы самі былі ў масках, а вось пакупнікі – не ўсе. Паводле прадаўцоў, зараз людзі ўжо трошкі супакоіліся.
Першае месца ў Глуску, у якое мы патрапілі, была аўтастанцыя. Па пустой залі чакання разносіцца голас мужчыны, ён камусьці распавядае па тэлефоне, што яго знаёмую забралі з каронавірусам прама з працы. У кавярні паведамляюць, што з-за гэтага вірусу большасць кафэ зачынілі, амаль што не працуе рынак, Дом культуры.
Першыя мінакі, якіх мы спынілі, прызналіся, што ў Глуску хаваюцца ад вірусу:
– Прыехалі з Менску 16 сакавіка. Тут менш людзей. Плюс у сталіцы мы жывём у інтэрнаце з агульнай кухняй, гэта вельмі небяспечна. Мы і ў Глуску амаль нікуды не выходзім. У нашым пад’ездзе не бачылі, каб нешта апрацоўвалі, а вось мама кажа, што ў іх ужо задыхнуцца можна ад хлёркі. У іх у пад’ездзе ёсць выпадак каронавірусу. Мужчына прыехаў з Масквы, кажуць, заразіўся там, – сказала Аксана, якая ішла з мужам і дзіцём.
На думку Аксаны, вірус усё роўна закране ўсіх, так што збягаць асаблівага сэнсу няма. Напрыканцы траўня сям’я збіраецца вяртацца назад у Менск да звыклага жыцця.
Пенсіянерка Марыя Аркадзеўна стараецца сядзець дома і таму нічога не ведае. Яе знаёмых і родных вірус не закрануў. Па сведчаннях жанчыны, у Глуску стала цішэй і менш людзей на вуліцах.
У краме «Цэнтральны» прадавачкі наракаюць на змяншэнне колькасці пакупнікоў. Затое, кажуць, чэкі ў людзей павялічыліся.
– Мы адчуваем небяспеку, бо да нас у краму ходзяць працаўнікі Веснаўскага дому-інтэнату. Яны знаходзяцца на каранціне, але ім можна выходзіць у краму. І вось мы гэтага баімся. Мы хочам, каб яно сышло хутчэй, а нічога не сыходзіць, усе людзі хвалююцца, – сказалі прадавачкі ў глускай краме.
Паводле прадавачак, вірус вакол:
– У маім пад’ездзе 3 сям’і. Якія кантактнікі – на дамашнім каранціне, а якія захварэлі – у больніцы ў Бабруйску. Адна жанчына працуе ў лабараторыі, бярэ кроў з пальца. Яна захварэла ад працаўнікоў ДЭУ-73, якія прыходзілі да яе на аналіз. У мяне пад’езд медсясцёр і супрацоўнікаў ДЭУ, сярод іх шмат хворых.
Напрыканцы накіроўваемся ў Глускую раённую больніцу. У адным будынку з больніцаю знаходзіцца і паліклініка. На ўваходзе выстаўлены пост, за якім кожнаму наведніку мераюць тэмпературу пры дапамозе бескантактнага тэрмометру. Робіць гэта супрацоўнік у спецкасцюме.
Малады чалавек, які прыйшоў на прыём да тэрапеўта, кажа:
– У мяне з’явіліся ўсе прыкметы каронавірусу. Узнялася тэмпература і я перастаў адчуваць пахі. Тэст на каронавірус мне ніякі не рабілі, выпісалі лекі ад прастуды. Як свядомы чалавек, да наступнага прыёму буду сядзець дома, нікуды не буду выходзіць.
Маладому чалавеку паведамілі, што, каб здаць тэст на каронавірус, трэба стаць на чаргу ў санстанцыю.
У прыёмнае аддзяленне ўваход для наведнікаў зачынены, туды можа патрапіць толькі персанал. Нават перадачкі для хворых не прымаюць – няма як іх апрацаваць.
Мы звярнуліся па каментар да галоўнага лекара Глускай раённай больніцы Ірыны Пятровай:
– Мы не кампетэнтны ніякую інфармацыю вам даваць. Я з вамі не буду размаўляць, таму што маю на гэта права. Звярніцеся ў Міністэрства аховы здароўя» – адказала лекарка і зачыніла зверы.
– У нас усё – дзяржаўная таямніца, – пракаментаваў татальную інфармацыйную ізаляцыю іншы супрацоўнік больніцы.
– Нават колькі гнілой саломы ў калгасе – і тое не скажуць, – пажартаваў невядомы чалавек у ахоўным камбінезоне.
Фота: Belsat.eu
Вольга Васільева Belsat.eu
