Жыхар Магілёва распавёў Радыё Свабода, як сябе паводзілі доблесныя магілёўскія супрацоўнікі міліцыі пасля яго затрымання, нібыта, за ўдзел у акцыі пратэста.
Магілёвец Вадзім Гулевіч, 35 гадоў:
„Мяне затрымалі 10 жніўня на вуліцы Першамайскай, каля кавярні «Шпаркі лось». Я стаяў з таварышам прыкладна ў 22.40. Каля нас спыніўся аўтобус, зь якога выскачылі людзі ў чорным. Мы кінуліся на ўцёкі ў двор, там разьбегліся.
Схаваўся пад лесьвіцу, але мяне ўгледзелі амапаўцы, накіравалі пісталет і я падняў рукі. У аўтобусе ня білі. Праглядзелі пашпарт і запыталі, што раблю тут «у свае 35». Я адказаў, што прыйшоў у цэнтар гораду бараніць свае перакананьні.
У Ленінскім аддзеле міліцыі «прымалі» жорстка. Нас аддалі бамбізам, якія затрыманых скруцілі ў «абаранак» і загадалі бегчы па лесьвіцы на трэці паверх. Ім было абыякава, што ў мяне балела нага. Загналі ў спартовую залю, дзе ўжо ляжалі на падлозе можа 30-50 чалавек. Міліцыянты крычалі, каб ніхто не падымаў галовы і ляжалі «пысаю ў падлогу». Таму, хто ня слухаўся, прыціскалі галаву нагой і прыкладваліся дручком.
На мяне чамусьці крычалі, што я «арганізатар». Адвялі ў асобны кабінэт, начапіўшы кайданкі і там былі асноўныя зьдзекі. Паклалі тварам у падлогу ў «позу ластаўкі» (ногі завялі за кайданкі) ды накінулі капялюш. Запыталі «ня дужа ветліва» пін-код ад тэлефону, што я ня змог ім адмовіць. Праглядалі тэлефон і білі. Цьвердзілі, што я арганізатар. Запытвалі, хто плаціць грошы, хто мой каардынатар, ад каго атрымліваю заданьні. Потым даведваўся, што аб гэтым пыталі ў многіх, нібыта, ім убілі гэта ў галаву і далі ўстаноўку — кожнага нармальнага грамадзяніна ператварыць у ворага.
Гвалт супраць мяне быў больш псыхалягічны. Не было ўдараў з размаху. Колькі разоў добра стукнулі толькі. Калі сказаў, што баліць калена, то націскалі на яго так, што заходзіўся ад болю. Пры гэтым, зьдзекаваліся: «ах у цябе каленка баліць». Прыстаўлялі дручок да задняга праходу і казалі: «А давайце яму дручок у ж…у засунем».
Нікога ня мог разгледзець. Усе ў чорным, у масках, як адзін дужыя, «качкі». Бачыў толькі чырвона-белыя красоўкі, якія каля твару хадзілі.
Затым адправілі ў ізалятар. Там ніхто ня зьдзекаваўся. Ахоўнікі паводзілі сябе карэктна. Адзінае — тое, як прыходзіў у ізалятары суд. 17 жніўня толькі даведаўся імя судзьдзі, якая разглядала маю справу — гэта Вольга Драздова. Яна зачытала правы. Я папрасіў абаронцу. Да мяне падышоў «таварыш» і на вуха сказаў: «абаронцу табе? Мы з табою яшчэ ў спартовай залі пагаворым!». Ня ведаю, ці пачула судзьдзя? Зразумеў, што на абаронцу разьлічваць не выпадае. Судзьдзя запытала, ці прызнаю сябе вінаватым ва ўдзеле ў несанкцыянаваным масавым мерапрыемстве? «Не прызнаю!». Тады яна агучыла, што мне 15 сутак. Працэс заняў 2-3 хвіліны. З 15 сутак адседзеў 4.
„У міліцыі з майго сядалішча зрабілі карпáча“
39-гадовы магілёвец Дзяніс Крайцаў:
„Мяне зьняволілі ўвечары 11 жніўня каля дыягнастычнага цэнтру (за 200 мэтраў ад гарвыканкаму). Я сядзеў на лаўцы, калі падбеглі чацьвёра экіпіяваных міліцыянтаў, заламалі рукі, «укінулі» ў аўтобус. Там я бачыў толькі падлогу, берцы і чуў пагрозы з мацюкамі.
Яны выкрыквалі: «Табе не падабаецца цяперашняя ўлада і ходзіш пратэставаць?» і сумяшчалі гэта з ударамі дручка. Яны былі засяроджаныя на галаве (ня дужыя) і ў асноўным бязьлітасна малацілі па сядалішчы ды задняй частцы сьцягна. Адбіта там усё. «Карпáча» зроблена. Пасьля таго, як мяне апрацавалі ў аўтобусе, зацягнулі ў аўтазак і кінулі тварам на падлогу.
Міліцыянты дзейнічалі паводле для для іх вызначанага альгарытму, нібыта выбівалі зь неразумнага дзіцяці дур.
Пасьля «апрацоўкі» ўсіх аўтазакам завезьлі ў Ленінскі аддзел міліцыі. Там загадалі бегчы на трэці паверх у актавую залю. На лесьвічных пралётах і ў калідоры стаялі міліцыянты і білі дручкамі тых, хто прабягаў паўзь іх. У актавай залі на падлозе ляжалі пад тры дзясяткі чалавек. У ёй ужо ня білі, толькі крычалі. Участковы аформіў дакумэнты, правёў дактыляскапію.
У малпоўні, дзе я перабываў нейкі час, нас сядзела пяцёра. У ёй быў інвалід 2 групы, якога загрэблі і суткі трымалі. Яго неяк адшукаў брат, і брата кінулі ў тую ж камэру. Яшчэ адзін хлопец быў моцна зьбіты. Увесь сіні.
У аддзеле міліцыі блізу 22 гадзіны мне стала кепска і выклікалі хуткую дапамогу. Доктар, аглядаючы, не дэманстравала «асаблівага энтузіязму», каб вызначыць стан пацыента. Хутка агледзела і сказала, што ўсё ў парадку. Я зьвяртаўся да яе сумленьня, але рэакцыі не было. Потым нас завезьлі ў ізалятар. У мяне ўжо не было спадзеву, што мэдыка для мяне выклічуць яшчэ раз. Але падчас агляду супрацоўнік сам прапанаваў. Мэдык, убачыўшы на твары абдзерыны, сказаў, што ёсьць падазрэньне на чэрапнамазгавую траўму. Убачыўшы маё сядалішча, ён быў уражаны. Мяне забралі ў лякарню. Там і дактары зьдзівіліся маім пабоямі, і мяне шпіталізавалі.
Цяпер я ляжу ў лякарні хуткай дапамогі. Тут супрацоўнікі зь Ленінскага аддзелу міліцыі апытвалі мяне пра зьбіцьцё, а сьледчы зь Сьледчага камітэту вазіў на «месца злачынства». Ля дыягнастычнага цэнтру вызначаў ахоп камэраў назіраньня.
У пратаколах і заявах я хадайнічаю аб выняцьці запісаў ня толькі з камэраў вонкавага назіраньня, але і ўнутранага ў аддзеле міліцыі.
Сытуацыю, у якой давялося апынуцца, я не назаву «беззаконьнем», бо гэтае слова не перадае ў поўнай меры тое, што я перажыў.
Гэта нейкі сюррэалізм. Я не магу паверыць, што гэта адбылося ў ХХІ стагодзьдзі ў эўрапейскай краіне“.
Фота: Радыё Свабода