Білі па галаве, рэбрах, ягадзіцах. Прымушалі спяваць дзяржаўны гімн. 37-гадовы Сяргей Каранкевіч быў жорстка затрыманы, калі хацеў сфатаграфаваць аўтобус, які возіць амапаўцаў. Пабачыўшы што нарабілі, міліцыянты самі адвезлі мужчыну ў лякарню.
«Табе перамены патрэбныя? Зараз мы пакажам»
Мы сустрэліся з Сяргеем Каранкевічам праз дзень пасля таго, як ён выйшаў з лякарні, дзе прабыў больш за тыдзень. Трымаецца мужчына бадзёра, хоць зазначае, што ягоны стан пакуль далёкі ад нормы – дагэтуль часта баліць галава і адчуваецца млоснасць.
Затрымалі Сяргея 14 верасня. У той дзень мужчына ехаў па горадзе на сваім ровары і планаваў паабедаць у сталовай аднаго з мясцовых прадпрыемстваў. Знаходзіцца сталовая недалёка ад УУС Бабруйскага гарвыканкаму. Калі Сяргей праязджаў там, то пабачыў аўтобус сіняга колеру, на якім цягам апошніх тыдняў у Бабруйску ездзяць амапаўцы і куды кідаюць затрыманых. Мужчына вырашыў сфатаграфаваць бус. Спыніўся, паставіў ровар, дастаў тэлефон. І ў гэты момант заўважыў, як з бочнага ўваходу ў будынак УУС выбягаюць каля дзесяці чалавек у форме аліўкавага колеру і масках і бягуць да яго. Ад разгубленасці Сяргей не паспеў збегчы ці з’ехаць.
«Мяне ўзялі ў кальцо, схапілі за рукі і ногі, зацягнулі іх пластыкавай сцяжкай, і ў літаральным сэнсе панеслі ў будынак міліцыі, а за мной – мой ровар, – распавядае Сяргей. – Ніхто не прадстаўляўся, нічога мне не тлумачыў, ніякіх апазнавальных знакаў на іх не было. Мяне занеслі ў тыя ж дзверы, адкуль яны і выбеглі. Там у маленькім памяшканні прыкладна два на два метры мяне кінулі на падлогу і пачалі збіваць».
Паводле мужчыны, білі яго доўга. Колькасць удараў ён не лічыў – іх было вельмі шмат. Хто біў і чым, і колькі было чалавек, не бачыў, бо не дазвалялі ўзняць галаву – як толькі ён спрабаваў гэта зрабіць, адразу атрымліваў удар у лоб ці скроні.
«Я ляжаў на левым баку каля сцяны, таму мацней пацярпеў у мяне правы бок – туды прыйшлася большасць удараў, – распавядае далей Сяргей. – Пакуль білі, пыталіся: «Табе перамены патрэбныя? Зараз мы пакажам». Найбольш білі па галаве. Задалі пытанне – удар, нешта яшчэ сказалі – удар. І так шмат разоў. Моцна лаяліся. Потым адзін з іх прымушаў мяне пець гімн Беларусі. Я тэкст не вельмі ведаю, дык ён казаў словы, а я паўтараў, так мы разам спелі. Потым папрасілі пароль ад тэлефону. Я не сказаў і атрымаў пару ўдараў. Таму вырашыў усё ж сказаць. У мяне ў тэлефоне яны знайшлі фотаздымкі машын, прыпаркаваных з парушэннямі. Яны ж самі мне сказалі, што гэта машыны супрацоўнікаў, і зноў білі за гэтыя здымкі».
Тыя ж людзі, што збівалі, паводле Сяргея, зламалі яму ровар.
«Я чуў, як яны топчуць катафоты, як прабіваюць і спускаюць кола. Велакампутар прабіты нібыта адвёрткай. Чым ім не спадабаўся ровар, я не ведаю. Магчыма, гэта з-за бел-чырвона-белых флікераў, што я на яго павесіў», – кажа Сяргей.
«Вас расстраляць трэба»
Сяргей узгадвае, што праляжаў на падлозе ў будынку ЎУС гадзіны тры. Крычаў «дапамажыце», але ніхто не рэагаваў. Праз даволі доўгі час прыйшлі супрацоўнікі ў цывільным, паднялі яго, вывелі на вуліцу, загадалі прычапіць ровар каля галоўнага ўваходу і зноў павялі ўнутр. Далі схадзіць у прыбіральню, умыцца, і адвялі ў актавую залю.
«Там людзі ў цывільным запаўнялі нейкія паперы, давалі мне іх падпісваць. Я так зразумеў, што гэта спіс маіх рэчаў. Але цалкам я не мог разабраць, бо ў мяне балела галава, апухла вока пасля збіцця, – узгадвае Сяргей. – Я спрабаваў задаваць пытанні, размаўляць. Пасля таго, што пачуў у адказ, мне стала здавацца, што яны ў не зусім цвярозым і адэкватным стане, бо ў іх адна тэма была: колькі табе заплацілі? А адзін увогуле казаў: вас расстраляць трэба. Я запытаўся – вы сапраўды гатовыя забіваць мірных, бяззбройных людзей? Ён адказваў, што так – нас трэба забіваць. Уявіце сабе, гэтыя словы я чуў у будынку міліцыі. І ніхто з іншых прысутных ніяк не рэагаваў».
Сяргей скардзіўся на боль у жываце і галаве. Мужчына мяркуе, што сапраўды дрэнна выглядаў, бо яго самі ж міліцыянты адвезлі ў лякарню. Там дактары пасля агляду вырашылі шпіталізаваць мужчыну.
«Я адразу схлусіў дактарам, што ўпаў з ровара. Баяўся сказаць, што мяне збілі, бо не ведаў, ці пакінуць мяне ў лякарні, а калі не, то што са мной зробяць тыя супрацоўнікі, што стаялі са мной побач у той момант, – распавядае Сяргей пра лякарню. – У працэсе аналізаў, рэнтгену дактары пачалі мне задаваць пытанні. Яны зразумелі, што насамрэч адбылося. Я тады распавёў праўду. Дактары спачувалі мне, і я вельмі ўдзячны, што яны пакінулі мяне ў лякарні, бо інакш не ведаю, што б са мной было».
Сяргея паклалі ў хірургічнае аддзяленне. У той жа дзень да яго прыехаў участковы, які патлумачыў мужчыне, што яго затрымалі за ўдзел у незаконным шэсці 6 верасня.
«Але гэта было мірнае шэсце. Там былі звычайныя людзі, дзеці з балонікамі. Так, я там быў. У цвярозым стане, нічога не разбіваў, нікому не перашкаджаў. Ішоў, камунікаваў з людзьмі. Дык што я парушыў? За гэта трэба было біць?» – пытаецца бабруйчанін.
У лякарні Сяргей прабыў з панядзелка 14 верасня да аўторка 22 верасня.
«Мне ставілі кропельніцы, рабілі нейкія ўколы. Калі перасталі калоць, я пачаў адчуваць, як у мяне баляць рэбры, ягадзіцы, ногі. Найбольш балела галава. Нават сёння я адчуваю боль у скронях і млоснасць», – кажа Сяргей.
Пакуль наш суразмоўца быў у лякарні, ягоная маці Таццяна Каранкевіч напісала заяву за збіццё сына ў Следчы камітэт. Цяпер ідзе праверка.
Пасля выпіскі з лякарні Сяргей атрымаў позву ў суд на 28 верасня па двух артыкулах: ч.3 23.34 – паўторнае парушэнне парадку арганізацыі і правядзення масавых мерапрыемстваў, і 23.4 – непадпарадкаванне законным патрабаванням службовай асобы.
«Я не разумею, адкуль гэты артыкул – 23.4. Як я мог супраціўляцца, калі да мяне падбяжалі, схапілі адразу за рукі, я не мог нават паварушыцца», – здзіўляецца Сяргей.
«Яны жывуць побач з намі – адкуль у іх столькі жорсткасці?»
Сяргея Каранкевіча ўжо затрымлівалі раней – ён трапіў у адзін з першых «хапуноў» 10 жніўня. Тады, паводле мужчыны, ён ехаў на ровары каля будынку гарвыканкаму, і яго схапілі «людзі ў чорнай форме і касках, затаўкалі ў аўтазак разам з роварам». Ноч і ўвесь наступны дзень Сяргей правёў у Бабруйскім СІЗА.
«За ўвесь той час мяне толькі адзін раз пакармілі – прынеслі дзве лыжкі кашы на міску. Нават вады не далі», – узгадвае Сяргей.
Судзілі адразу ў СІЗА, далі содні арышту і адпусцілі.
«Да выбараў я не вельмі цікавіўся палітыкай, – кажа Сяргей. – А потым я пабачыў, як збіваюць людзей ні за што. Я не магу ў гэтай сітуацыі проста сядзець дома і глядзець. Таму я выходзіў на мітынгі. І хачу падкрэсліць, што яны былі мірнымі. Інакш бы я не пайшоў. Бо я супраць гвалту і за тое, каб усё адбывалася ў рамках закону».
Сяргей шакаваны гвалтам з боку сілавікоў.
«Адкуль столькі агрэсіі і жорсткасці ў супрацоўнікаў міліцыі? Яны ж з нашага гораду, побач жывуць – адкуль гэта ўсё?», – пытаецца мужчына.
Дзвюхгадзінная забастоўка ў знак салідарнасці з затрыманым
Спакойна дачакацца суду 28 верасня Сяргею Каранкевічу не далі. На наступны дзень пасля нашай сустрэчы, 25 верасня, ягоная маці Таццяна Каранкевіч паведаміла нам, што раніцай мужчыну забралі з працы невядомыя супрацоўнікі міліцыі. Сяргей паспеў паведаміць пра гэта, пасля чаго нумар стаў недасяжным. Цягам дня жанчына шукала сына, але ёй, роднай маці, не давалі ніякай інфармацыі – ні ў дзяжурнай частцы міліцыі, ні ў судзе, ні ў ізалятары часовага ўтрымання. Паўсюль казалі, што такога чалавека ў іх няма. Мы суправаджалі Таццяну падчас пошукаў.
Амаль у адчаі ўвечары жанчына зноў пайшла ў Следчы камітэт, але там прымаць заяву ў яе адмовіліся. Са слязамі ў вачах жанчына стаяла на ганку і пыталася ў дзяжурнага, што ёй рабіць далей. Тады нарэшце ёй патэлефанаваў сам Сяргей і сказаў, што супрацоўнікі міліцыі вязуць яго назад на працу.
Сяргей працуе на «Белшыне» кіроўцам. Разам са спадарыняй Таццянай мы паехалі туды, і пабачылі, як мужчыну прывезла «Газэль» белага колеру і адразу з’ехала.
Сяргей распавёў, што раніцай яго тэрмінова выклікаў на прахадную начальнік, дзе ўжо чакалі некалькі чалавек у цывільным і масках. Не прадстаўляліся, нічога не тлумачылі, схапілі і павялі ў гэтую самую «Газэль».
«І пачалі катаць па горадзе, – кажа Сяргей. – Спачатку прывезлі ў УУС. Павадзілі па паверхах. Агледзелі рэчы. Больш за гадзіну я там проста сядзеў. Потым павезлі ў ІЧУ. Там пасядзеў некалькі гадзін у бусе. Потым мне змерылі тэмпературу – тэрмометр паказаў 37,8. Мяне павезлі ў паліклініку. Там узялі аналізы, напісалі ВРВІ. Зноў павезлі ў ізалятар, але там сказалі, што з такім дыягназам да сябе не возьмуць. Тады мяне вярнулі на месца працы і адпусцілі. Што гэта было – не магу зразумець. Мне ніхто не патлумачыў, навошта мяне забіралі і каталі па горадзе. Ніякіх пратаколаў не складалі. Супрацоўнікі, якія мяне суправаджалі, казалі, што яны нічога не ведаюць – куды ім сказалі ехаць, туды яны і паехалі».
Мужчыне не далі ніякіх дакументаў, што яго затрымлівала міліцыя, і ён не ведае, што цяпер будзе з працай – начальнік папярэджваў Сяргея, што ён будзе звольнены ў выпадку яшчэ аднаго затрымання.
Адначасова калегі вырашылі падтрымаць Сяргея, і калі яго забралі раніцай 25 верасня, спынілі працу. Цэх стаяў каля дзвюх гадзін, пакуль не ўмяшаўся генеральны дырэктар.
Суд над Сяргеем Каранкевічам мусіць адбыцца ў панядзелак, 28 верасня.
Фота: «Белсат»
НА, belsat.eu