І хоць жніво ў гаспадарках раёна ўжо ідзе сваім поўным ходам, завяршаецца ўзборка азімага рапсу, тым не менш фальклорна-этнаграфічны абрад “Зажынкі”, праведзены ў ААТ “Новая Друць”, быў закліканы натхніць усіх удзельнікаў уборачных работ сельгаспрадпрыемстваў Прыдруцкага краю на руплівую працу, настроіць іх на забеспячэнне дастойнага выніку яе.
Ганаровымі гасцямі цяхцінскіх хлебаробаў былі: старшыня райвыканкама Васіль ЗАХАРЭНКА, лідар абласной прафсаюзнай арганізацыі работнікаў АПК Генадзь ЧОРНЫ, намеснік генеральнага дырэктара па сельскай гаспадарцы ААТ “Бабуліна крынка” Аляксандр МАРТЫНАЎ і іншыя адказныя пасадавыя асобы гэтага холдынгу, настаяцель царквы ў гонар іконы Маці Божай Бялыніцкай а. Сергій, кіраўнікі, галоўныя аграномы гаспадарак Бялыніцкага раёна.
Жыхар райцэнтру Бялынічы на Магілёўшчыне Ігар Зубрыновіч больш як год жыве пад бел-чырвона-белым сьцягам. Вывесіў яго на ўласнай сядзібе напярэдадні гадавіны абвяшчэньня незалежнасьці Беларускай Народнай Рэспублікі.
Ён расказвае: у 1994 годзе галасаваў за Лукашэнку, спадзеючыся, што той прынясе Беларусі «парадак». Але неўзабаве зразумеў: ягонае кіраваньне ня робіць жыцьцё лепшым.
Пра Ігара Зубрыновіча. Сьцісла
Родам зь Бялынічаў. 54 гады. Жанаты. Беспартыйны.
Стрыечны брат забітага ў 1997 годзе ў выніку тэракту кіраўніка абласнога ўпраўленьня Камітэту дзяржкантролю Яўгена Мікалуцкага.
Кваліфікаваны мэбляр. Працаваў у беларускіх арганізацыях і выяжджаў на заробкі ў Расею. Часова беспрацоўны. Зьбіраецца адкрываць уласны бізнэс.
Мэляман з 40-гадовым стажам. У музычнай калекцыі мае больш за 500 кружэлак з запісамі The Rolling Stones, Black Sabbath, AC/DC, Kiss.
Перамены ў Беларусі зьвязвае з маладым пакаленьнем беларусаў, для якога Лукашэнка чужы і незразумелы.
«Непакоіўся, каб уначы не сарвалі»
Бел-чырвона-белы сьцяг на двары прыватнай сядзібы відаць здалёк. Гаспадар кажа, што вывесіў яго 20 сакавіка 2019 году, каб адзначыць гадавіну сувэрэнітэту БНР. З таго часу ён і лунае над дваром.
Ігар Зубрыновіч
Сваім учынкам ён дэманструе, што «беларусы шануюць бел-чырвона-белы сьцяг, нягледзячы на нэгатыўнае стаўленьне да яго ўлады». Патрабаваньняў прыбраць «нацыяналістычны штандар» дагэтуль не было.
«Некаторыя даймаюць мяне, калі ўжо схаваю сьцяг, — кажа суразмоўца. — Я ж адказваю, што будзе лунаць, пакуль жыве Беларусь».
Паказваючы падворак, гаспадар адзначае, што раней мачта была на мэтар вышэйшая, але навальніцай яе зламала. Цяпер хоча вырабіць шасток такой вышыні, каб сьцяг быў відаць з райвыканкаму — за кілямэтар, па-над прыватнай забудовай.
Бел-чырвона-белы сьцяг над райцэнтраўскай будзённасьцю
«Першыя дні брамку абвязваў ланцугом, бо непакоіўся, што ноччу ўварвецца міліцыя, каб сарваць сьцяг, а потым сорамна будзе за выхадку землякоў», — кажа ён.
«Хачу жыць па-людзку!»
Ігар Зубрыновіч прызнаецца: бел-чырвона-белы сьцяг прыняў за свой, калі ва ўладзе ўжо замацаваўся Лукашэнка. У 1994-м здавалася, што ён «зь вёскі, ведае, чым жыве народ, і навядзе парадак. А ў выніку нічога не зьмянілася: толькі год ад году станавілася ўсё горш».
У доме мэлямана Ігара Зубрыновіча
Суразмоўца абураецца, што кіраўнік дзяржавы пад бел-чырвона-белым сьцягам прысягаў на вернасьць Беларусі, а потым адрынуў яго як «непатрэбную і шкодную рэч». На ягоную думку, вяртаньне нацыянальнаму сьцягу статусу асноўнага дзяржаўнага сымбаля будзе сьведчыць, што «беларусы ўзьняліся з каленяў, на якія іх паставіў рэжым Лукашэнкі».
Зубрыновіч кажа, што сваіх поглядаў на жыцьцё не хаваў і раней, але як вывесіў сьцяг, то адразу стаў «апазыцыяй». Зь землякамі на палітычныя тэмы пазьбягае гаварыць, бо «толку ад такіх размоваў ня бачыць».
«Калі разабрацца, дык якая я апазыцыя? Я хачу нармальнага людзкага жыцьця, — разважае ён. — Спачатку даводзіў, што я не з БНФ, а за БНР, але нашы людзі непісьменныя, таму махнуў на іх рукой».
Жонка Зубрыновіча — Тамара. За ёю вырабы мужа
У Ігара Зубрыновіча мала спадзеву, што сёлетнія выбары зьменяць кіраўніка дзяржавы. Для гэтага, на ягоную думку, трэба, каб на праспэкце Незалежнасьці ў Менску сабраліся дзясяткі тысяч людзей. Ён лічыць: міліцыя і войска «разумеюць, хто такі Лукашэнка, але пакуль яшчэ падпарадкоўваюцца яму».
«Аднак Лукашэнка сыдзе, бо вырасла новае пакаленьне беларусаў, для якіх Рыгоравіч чужы і незразумелы», — перакананы жыхар райцэнтра.
«Працаваў у Расеі, пакуль вытрымлівалі нэрвы»
Ігар Зубрыновіч кажа, што за прыхарошаным фасадам Бялынічаў, якія аўральна рыхтуюцца да Дня пісьменства, жыцьцё жабрацкае. Заробкі — па 300 рублёў. Пра абяцаныя 500 даляраў і гаворкі няма. Жыхары раёну выпраўляюцца ў Расею ды Польшчу, каб выжыць.
Сам Зубрыновіч 11 гадоў адрабіў у Маскве — аздабляў катэджы тамтэйшым «багацеям». Па ягоных словах, ён марыў працаваць на радзіме і каб расейцы прыяжджалі ў Беларусь.
Гэтую брамку абвязваў ланцугом, каб ня скралі сьцяг
«Там я заставаўся, толькі каб зарабіць і пакуль вытрымлівалі нэрвы», — кажа Ігар Зубрыновіч.
«Справу аб забойстве брата адновяць, як ня будзе Лукашэнкі»
Суразмоўца — кваліфікаваны мэбляр. Ягоны дом нагадвае музэй драўлянага мастацтва. Гаспадар кажа, што ягоныя вырабы набывалі калекцыянэры з шасьці краінаў. Сабе на жыцьцё ён зарабляе з прыватных заказаў. Спадзяецца распачаць бізнэс, але сумняваецца, што такую задуму можа ажыцьцявіць у невялікім горадзе. З 10-тысячных Бялынічаў зьяжджаць не зьбіраецца, бо «тут ягоныя карані».
Па словах Ігара Зубрыновіча, цікавасьць да дрэваапрацоўкі яму прышчапіў стрыечны брат Яўген Мікалуцкі, зь якім сябраваў, нягледзячы на сямігадовую розьніцу ва ўзросьце. Дапамагаў брату абстаўляць новую кватэру ў Магілёве, калі Лукашэнка прызначыў яго кіраўніком абласнога ўпраўленьня Дзяржкантролю.
На двары Ігара Зубрыновіча
6 кастрычніка 1997 году Яўген Мікалуцкі загінуў ад выбуховага прыстасаваньня ў пад’езьдзе свайго дому. Адзін з падазраваных у тэракце, адстаўны супрацоўнік КДБ, павесіўся ў сьледчым ізалятары, а трох ягоных падзельнікаў асудзілі на 5, 4 і 11 гадоў — але за бандытызм. Выканаўцамі ж забойства іх не прызналі. Такім чынам, ні хто выконваў, ні хто арганізоўваў забойства Мікалуцкага, дагэтуль невядома.
Ігар Зубрыновіч дагэтуль не зьмірыўся з гвалтоўнай сьмерцю брата, бо шмат, на ягоны погляд, у справе незразумелага. Апавядаючы пра родзіча, мужчына не стрымаў сьлёз. Ён лічыць, што расьсьледаваньне братавай справы адновіцца, калі ва ўладзе ня будзе Лукашэнкі.
Уже неоднократно писалось о действительно нелепых действиях в связи с подготовкой к национальному празднику в Белыничах.
Чего стоит символический снос библиотеки: мол, мы за праздник (гуляния, банкеты, развлечения), но только вот эта ваша «письменность» постоянно мешает. То откуда-то вылезает, то куда-то не туда лезет! А нам тут площадку для танцев строить!
Или о «помощи» местным литераторам – нашлись средства на декорацию всего города, а на издание детской книги «Чароўныя назвы» не нашлось ни копейки.
Напомним, что автор книги, белыничанин, музыкант и литератор Юрий Нестеренко, издаёт уже не первую книгу. Юрий состоит в Союзе беларусских писателей.
Одна из книг белыничского автора «Маё мястэчка ў часе і прасторы»и её презентация в музее Багдановича в Минске
Для справки: «Саюз беларускіх пісьменнікаў» – старейшая творческая организация республики, существующая с 1933 года. За всю свою историю СБП насчитывает 19 литераторов, которым было присвоено звание «Народны пісьменнік», 41 человек носили звание Заслуженных деятелей культуры Беларуси. Янка Купала, Якуб Колас, Кузьма Чорны, Кандрат Крапива, Максим Танк, Пимен Панченко, Ян Скрыган, Иван Мележ, Владимир Короткевич, Алесь Адамович, Василь Быков, Иван Шамякин, Янка Брыль, Рыгор Барадулин, Нил Гилевич – вот далеко не полный список международно известных писателей и поэтов, которые состояли в этом Союзе.
Презентация книги Юрия Нестеренко “Звычайны шоу-бізнес” вместе с книгами знаменитых белорусских литераторов Людмилы Рублевской и Леонида Голубовича.
Чем же теперь у нас награждают писателей? Как поощряются их творческие подвиги и стимулируются новые культурные свершения?
У местных белыничских чиновников на такие вещи свой, специфический взгляд. В материале под названием “Падарункі” да Дня пісьменства ў Бялынічах” такой стиль был назван “обрезать и заварить”: вместе с легендарным сносом библиотеки решили ударить и по “письменству” – Юрию Нестеренко… отключили воду! Не просто отключили, а обрезали водопровод. Типа, в связи с ведущимися неподалёку строительными работами ко Дню письменности.
Такой факт любому – чиновнику или не чиновнику – покажется дикостью. Любой нормальный – человек или специалист – скажет, мол, вы, друзья, что-то преувеличиваете! Нельзя просто так – без согласований, без предупреждений, без каких-то предложений – взять и обрезать!
Но здесь, поверьте, особо тяжёлый случай. Об адекватности в нашем случае речь не идёт (см. эпиграф). Если даже немного углубиться в эту историю – в обращениях в жилкомхоз, райисполком, прокуратуру – задавался один и тот же простой и совсем не суровый вопрос: “Когда будет восстановлена подача воды?” (попутно ещё были попытки выяснить – на каком невероятном основании подача воды была приостановлена?).
Современные и высокотехнологичные предложения Белыничских чиновников по вопросам благосостояния граждан – в частности по водоснабжению
Из высоких инстанций ни разу никто не ответил на поставленные вопросы – письма “закольцевали” (из прокуратуры направили снова в райисполком, который перед этим с огромной задержкой давал какие-то “свои” ответы – но, ни в коем случае, не на озвученные вопросы). Не помогли ни напоминания про ситуацию с коронавирусом, ни просьбы обратить внимание на детей – 8 и 10 лет.
Правда, одна привычная схема коммуникации с гражданами отработана на высоком уровне – запугивание. Сразу после переадресации письма из прокуратуры в райисполком, пришло указание навести порядок на участке вокруг дома. В случае неисполнения – штрафные санкции. Срок исполнения – до 7.07.2020. Письмо пришло 8.07.2020. То есть, по определению, владелец участка уже “обречён” по местным (негосударственным? Криминальным? Беспредельным?) правилам на какое-то наказание за то, что имел неосторожность напомнить о том, что он прав со всех сторон. Однако по сути обращения о восстановлении подачи воды – тишина. Как будто никто не обращался и как бы ничего не произошло.
Вот так и встречаем День письменности – с варварским отношением к учреждениям культуры, непосредственно связанными с книгопечатной продукцией и с дикими выходками в отношении, непосредственно своих, можно сказать “родных”, писателей, кто непосредственно занимается сохранением национальной письменности.
Чьим и является, собственно, этот праздник праздник в первую очередь (обращаем внимание для тех, кто писал все “отписки”, что это не День укладчика нового асфальта, не День покраски фасадов на центральной улице, не День бюрократов, знающих алфавит, а именно – ДЕНЬ ПИСЬМЕННОСТИ).
“Поздравления” продолжаются сыпаться, “подарки” раздаются направо и налево…
Эксперты Белыничского межрайонного отдела Государственного комитета судебных экспертиз помогли доказать вину браконьеров, причинивших ущерб окружающей … чытаць далей
В этом году Могилевщина переняла эстафету проведения национального праздника – Дня белорусской письменности. Главной площадкой всех мероприятий стал город белых ночей – Белыничи, родина знаменитого художника В.К. Бялыницкого-Бирули, сообщает ТРК «Могилев».
В подготовке к республиканскому празднику райцентр не просто хорошеет, он становятся более комфортными и удобными для жизни.
Не можа быць усё дрэнна! Не павінна так быць! Шукаем станоўчыя моманты ў надыходзячым Дні беларускага пісьменства.
Так бывае – знеслі бібліятэку напярэдадні свята і забыліся пабудаваць новую. Што зробіш – тут можна ўсё зваліць на прагрэс: навошта складзіраваць гэтыя тоны паперы? Усю бібліятэку можна зараз на і флэшках захоўваць.
Іншая справа Горгаз! Як без яго можна абыйсціся ў справе пісьменства? Напярэдадні Свята стары будынак быў знесены імгненна – і тут жа пабудаваны новы. Нездарма ўстанову ўзначальвае былы старшыня райвыканкама. Супрацоўнікі газавай службы з павагай распавядаюць пра свайго кіраўніка – сапраўдны пісьменнік!
Ці, напрыклад лесхоз! Блішчыць і ззяе пасля грунтоўнага рамонту! Тут усё таксама лагічна і зразумела – хто ж яшчэ нарыхтуе драўніны для вырабу паперы, на якой будуць напісаныя шэдэўры нашага часу! Хаця нестыкоўка ёсць – мы забыліся на тое, што ў сферы сучаснага пісьменства адмянілі бібліятэкі (гл. артыкул “Падарункі” да Дня пісьменства ў Бялынічах” , нагадаем – цяпер уся літаратура на флэшках).
Помнік галоўнаму літаратару краіны, якой не існуе ўжо тры дзясяткі гадоў. Літаратар цяпер апынуўся праз дарогу ад свайго былога месца, відаць спрабуючы супраціўляцца: “Не той дарогай, ідзёце, таварышы!”
Спіс аб’ектаў можна працягваць бясконца – тратуары, плошчы, помнік Леніну ды шмат якога іншага будаўніцтва. Але ж хтосьці спытаецца (не выключаецца, што нават госці з далёкіх краёў): “А што, уласна кажучы ў вас робіцца для ўшанавання пісменства?” І адказныя супрацоўнікі, нібыта толькі і чакаючы гэтага пытання, адразу ж выпаляць: “А вось, калі ласка – новы будынак музея Вітольда Каэтанавіча Бялыніцкага-Бірулі!”
Госці з далёкіх краёў тут жа кінуцца “гугліць” пачутае. І “Гугл” не прымусіць доўга чакаць: “Канцэпцыя свята прадугледжвае паказ адзінства беларускага друкаванага слова з гісторыяй і культурай беларускага народа, адлюстраванне гістарычнага шляху пісьменства і друку ў Беларусі”.
Далей шаноўныя госці пачнуць шукаць інфармацыю ці то пра першадрукара, ці то пра пісьменніка альбо паэта – Бялыніцкага-Бірулю. І… нажаль, не знойдуць.
Шаноўны Вітольд Каэтанавіч самотна разважае на тэму “Як так атрымалася, што я раптам стаў літаратарам?”
Не трэба выстаўляць дарагіх гасцей за недасведчаных і неадукаваных – яны знойдуць шмат чаго іншага: і пра знакамітага бялынічаніна Ігара Шклярэўскага, які атрымаўшы ў Маскве Дзяржаўную прэмію СССР за сваю кнігу, у хуткім часе пасля Чарнобыльскай катастрофы высаджваў на гэтыя грошы лясы ў роднай Магілёўскай обласці; і пра Вячаслава Казакевіча, былога прафесара японскіх гуманітарных універсітэтаў, выдатнага паэта і глыбокага пісьменніка, у чыёй творчасці заўсёды прысутнічалі мастацкія вобразы, звязаныя з Бялынічамі.
Калі ласка, жывыя класікі рускай і беларускай літаратуры. Ды не надта заўважаныя мясцовымі “пісьменнымі” спецыялістамі. Можа быць, таму што жывуць тыя класікі далёка – адзін у Маскве, другі ў Токіа? А тут трэба было б пашукаць штосьці папрасцей за недасяжныя пікі высокай літаратуры ды каго-небудзь з аўтараў бліжэй па адлегласці? Зразумела, тут жа падтрымаць новыя імёны!
І раптам – як па заказу! Калі ласачка! Рыхтуецца новая кніга для дзяцей! Ды непасрэдна бялыніцкага аўтара. Выдатны падарунак для выхавальнікаў дзіцячых садкоў, для настаўнікаў малодшых класаў, для бацькоў і дзетак – больш за 80 старонак загадак, лічылак, казак, баек, апавяданняў, вершаў! І папярэдняя прэзентацыя нават прайшла – яшчэ напачатку года, у залі кінатэатра, з удзелам вучняў СШ №1 і СШ №2.
Апошняя дзіцячая кніга бялыніцкага аўтара (Янка Шарахоўскі, «Сердалікавая бухта», 1955) выходзіла ў сярэдзіне мінулага стагоддзя. А раней і ўвогуле няма звестак пра выданні для дзяцей. Такім чынам атрымліваецца – не толькі раз на сто гадоў, а дзве дзіцячыя кніжкі на ўсю тысячу гадоў пісьменства на Беларусі выдалі бялынічане.
Здаецца, іншыя “адказныя за пісьменства” кінуліся б у абдымкі – маўляў, давай – дапаможам! Падтрымаем! Аднак, нажаль, – не ў нашым выпадку.
Афіцыйны адказ на калектыўную просьбу падтрымаць выданне кнігі для дзяцей.
P. S. Трэба аддаць належнае – кніжка ўсё ж вышла, але дзякуючы зусім іншым людзям. І стала САПРАЎДНЫМ падарункам да СВЯТА ПІСЬМЕНСТВА ў Бялынічах.
Усё ўзрастаючыя з кожным годам негатыўныя працэсы ў эканоміцы Беларусі, асабліва ў сельскай гаспадарцы, беларускія ўлады імкнуцца зарэтушыраваць самымі рознымі спосабамі. Найбольш шырока для гэтага выкарыстоўваюцца разнастайныя дзяржаўныя сродкі масавай інфармацыі. Лідэрства сярод рэгіёнаў краіны, ў гэтым плане, трымае Магілёўшчына.
Асаблівае гучанне аб чарговых “поспехах” у сельскай гаспадарцы набыла інфармацыя яшчэ ў звязку з Купальскімі мерапрыемствамі 11-12 ліпеня 2020 г. у Александрыі на Шклоўшчыне, дзе мясцовыя чыноўнікі ўганаравалі найлепшыя сельгаспрадпрыемствы і перадавікоў сяла Магілёўскай вобласці.
Але найбольшы выхлап, чамусці, атрымалі рэпартажы абласнога тэлебачання і публікацыі на старонках абласных СМІ аб “поспехах” буйнейшага ў вобласці ААТ “Новая Друць”, Бялыніцкага раёна.
“Магілёўскі рэгіён”, іншыя недзяржаўныя СМІ ўжо звярталі раней увагу на негатыўныя працэсы, што адбываюцца ў буйнейшай гаспадарцы вобласці, аб’яднаўшай шэсць былых гаспадарак Бялыніччыны і займаючай каля паловы тэрыторыі раёна.
Гэта была інфармацыя аб прастойваючых вытворчых аб’ектах гаспадаркі, аб незасееных палях, аб нізкіх надоях малака ад каровы ( на ўзроўні добрай казы), аб іншым негатыве, што адбываецца ў сельгаспрадпрыемстве, у першую чаргу, па прычыне нездавальняючага падбору кіруючых кадраў як ААТ “Новая Друць”, так і Бялыніцкага раёна.
І раптам, зараз, у сярэдзіне лета 2020 г. журналісты дзяржаўных СМІ разам з дырэктарам гаспадаркі спрабуюць распавядаць чытачам і гледачам аб поспехах прадпрыемства ў надоях малака, аб добрых перспектывах на ураджай зернявых культур, бульбы, кукурузы на корм жывёле.
Складваецца ўражанне, што гэтыя гора-журналісты, рыхтуючы свае матэрыяла аб гаспадарцы, нават не ўдасужыліся пабываць там.
А калі б пабылі, то пабачылі б і прастойваючыя вытворчыя аб’екты (цэх па разліву вады, жывелагадоўчы комплекс БРЖ у в. Падзевічы і інш.), і незасееныя палі, і палі з адсутнасцю перспектывы на добры ўраджай кукурузы, і іншы негатыў.
Журналістам дзяржаўных СМІ не патрэбна будзе ехаць далёка ад цэнтральнай сядзібы гаспадаркі – аграгарадка Цяхцін, каб пабачыць увачавідкі шматлікія факты безгасападарчасці.
Роўна год таму назад “Магілёўскі рэгіён” распавядаў аб безгаспадарчасці, аб незасееных палях, аб забруджванні гноем тэрыторый побач з фальваркам Крынкі ў ваколіцах Цяхціна.
У гэтых мясцінах у 1872 годзе нарадзіўся і правеў сваё дзяцінства наш знакаміты зямляк, народны мастак Беларусі, народны мастак Расіі, ганаровы акадэмік Акадэміі навук БССР, член Акадэміі навук СССР Вітольд Каэтанавіч Бялыніцкі-Біруля.
За год пасля публікацыі матэрыяла аб безгаспадарчасці на палях ААТ “Новая Друць” побач з фальваркам Крынкі сітуацыя не змянілася да лепшага, а стала яшчэ больш горшай. Поле, куды некалькі год з фермы в.Цяхцін вывозіцца гноевая жыжа, так і засталося не засееным і зарасло бур’янам у рост чалавека. А ўгнаенні ў час дажджу, як і раней працягваюць сцякаць у ручай, які ўпадае ў раку Друць, чаго не жадаюць заўважаць мясцовыя эколагі. Нават дайшло да таго, што гной пачалі выгружаць прама ў ручаіну.
Кіраўніцтва гаспадаркі, мясцовая выканаўчая ўлада не задумваюцца, што гэтыя мясціны будуць з’яўляцца адным з аб’ектаў для наведванняў гасьцямі і ўдзельнікамі мерапрыемстваў у звязку з правядзеннем на пачатку верасня 2020 г. у Бялынічах Дня беларускага пісьменства.
Вось тады госці пабачуць сапраўдны стан гаспадаркі, чакаемы ўраджай кукурузы на корм жывёлы, нарыхтоўку кармоў для жывёлы на стойлавы перыяд, а не фантазіі журналістаў некаторых дзяржаўных сродкаў масавай інфармацыі.
